तरूणांनो, हस्तमैथुन करण्याची सवय लागलीय? काळजी घ्या, तज्ज्ञांचं मत काय आहे ते जाणून घ्या?

हस्तमैथुन (masturbation) या शब्दाभोवती आजही अनेक गैरसमज, लाज आणि अपराधीपणाची भावना पसरलेली आहे. किशोरवयात पाय ठेवताच मुलं-मुलींमध्ये या विषयाबद्दल कुतूहल निर्माण होतं, पण योग्य माहितीच्या अभावामुळे चुकीच्या मार्गाने जाण्याची शक्यता वाढते. मग खरंच हस्तमैथुन करावं का टाळावं? यावर डॉक्टरांचं आणि मानसोपचार तज्ज्ञांचं काय म्हणणं आहे, हे जाणून घेऊया.

हस्तमैथुन म्हणजे काय?

हस्तमैथुन म्हणजे स्वतःच्या लैंगिक अवयवांना स्पर्श करून लैंगिक सुख घेणे. ही एक नैसर्गिक क्रिया आहे, जी शारीरिक गरज आणि लैंगिक उत्कंठेमुळे घडते.

तज्ज्ञांचं मत काय आहे?

मानसोपचारतज्ज्ञ डॉ. स्वराली ठाकूर सांगतात, “हस्तमैथुन ही एक सामान्य, सुरक्षित आणि शरीरासाठी नैसर्गिक क्रिया आहे. यातून लैंगिक आरोग्य समजून घेण्यास मदत होते. मात्र, अती करणे किंवा अपराधीपणाची भावना बाळगणे हे मानसिक त्रास वाढवू शकते.”

हस्तमैथुनचे काही फायदे:

• तणाव कमी होतो: डोपामिन आणि एंडॉर्फिन हे ‘हॅपी हार्मोन्स’ यामुळे स्त्रवतात.

• झोप चांगली लागते: रिलॅक्सेशन मुळे झोप सुधारते.

• शरीराच्या गरजा समजतात: स्वतःच्या लैंगिकतेचा परिचय होतो.

• प्रेग्नन्सी किंवा एसटीडीचा धोका नाही: इतर लैंगिक क्रियांच्या तुलनेत सुरक्षित.

अती हस्तमैथुनाचे दुष्परिणाम:

• शारीरिक थकवा आणि दुर्बलता

• मन:शक्ती कमी होणे, अभ्यासात मन न लागणे

• पॉर्नोग्राफीचे व्यसन लागणे

• स्वतःविषयी अपराधीपणाची भावना निर्माण होणे

काय टाळावं?

• दिवसातून अनेक वेळा हस्तमैथुन करणे

• लैंगिक विचारांत अति गुंतणे

• पॉर्नवर अवलंबून राहणे

• एकटेपणात सतत हेच करणे

आई-वडिलांनी काय भूमिका घ्यावी?

पालकांनी या विषयावर संवाद साधणं, शरम किंवा शिक्षा न करता माहिती देणं, आणि मुलांना विश्वासात घेणं फार महत्त्वाचं आहे. योग्य माहिती हीच योग्य वयातली लैंगिक शिक्षणाची खरी सुरुवात आहे.

हस्तमैथुन हा गुन्हा नाही, रोग नाही आणि घाणही नाही — तो शरीराचा एक भाग आहे. मात्र, अती करणे, गुप्त ठेवून अपराधी वाटणे, किंवा त्यामुळे इतर गोष्टींवर परिणाम होणे, हे टाळणं गरजेचं आहे. योग्य माहिती, मानसिक समतोल आणि आत्मनियंत्रण यानेच हे समजून घेता येतं – हेच सत्य आहे.