४० वर्षांनंतर महिलांच्या शरीरात अनेक बदल घडू लागतात. विशेषतः योनी आरोग्य (vaginal health) या वयात अधिक संवेदनशील होतं. हार्मोनल बदल, मासिक पाळीची अनियमितता किंवा थांबलेली पाळी (मेनोपॉज), त्वचेची कोरडेपणा आणि संक्रमणाचा धोका – हे सगळं योनीच्या आरोग्यावर परिणाम करू शकतं.
पण काळजीचं कारण नाही! काही साध्या सवयी अंगीकारल्यास ४० नंतरही महिलांनी आपलं योनीआरोग्य निरोगी ठेवू शकतं.
या ८ सवयी ठेवा लक्षात – निरोगी योनीसाठी
1. योग्य स्वच्छता राखा – पण अति स्वच्छता टाळा
– रोज एकदा सौम्य, pH-बॅलन्स्ड वॉशने बाह्य योनीभाग स्वच्छ करावा
– परंतु, योनी आतून धुणं टाळा. त्यामुळे नैसर्गिक बॅक्टेरिया नष्ट होतात
2. सुगंधी प्रॉडक्ट्सपासून दूर राहा
– पर्फ्युम्ड साबण, पॅड्स, intimate sprays यांचा अति वापर योनीला त्रास देतो
– नैसर्गिक, सौम्य प्रॉडक्ट्स निवडा
3. पाणी प्या – कोरडेपणावर मात करा
– योनीचा कोरडेपणा वाढू शकतो. त्यावर उपाय म्हणजे भरपूर पाणी आणि योग्य आहार
– फ्लॅक्ससीड्स, अॅव्होकॅडो, आणि ओमेगा-३ युक्त आहार फायदेशीर
4. केगेल व्यायाम करा
– योनीच्या स्नायूंना मजबूत ठेवण्यासाठी केगेल एक्सरसाईज अत्यंत उपयुक्त
– यामुळे लैंगिक आनंदही वाढतो आणि मुतखळीतही मदत होते
5. संतुलित आहार घ्या
– दही, लसूण, हिरव्या भाज्या, फळं – हे नैसर्गिक बॅक्टेरिया संतुलन राखायला मदत करतात
– प्रोबायोटिक आहार वाढवा
6. कॉटन अंडरवेअर वापरा आणि दररोज बदला
– घट्ट आणि सिंथेटिक कपडे योनीला हवा मिळू देत नाहीत – त्यामुळे संसर्गाचा धोका वाढतो
– हलके, मोकळे आणि कॉटनचे कपडे वापरणं योग्य
7. लैंगिक संबंध सुरक्षित आणि संवादपूर्वक ठेवा
– ल्युब्रिकेशन कमी झाल्यास डॉक्टरांच्या सल्ल्याने लुब्रिकंट्स वापरा
– लैंगिकतेबद्दल मोकळा संवाद ठेवा – त्यामुळे मानसिक ताण कमी होतो
8. नियमित तपासणी करा
– वर्षातून एकदा तरी पॅप स्मीअर, पेल्व्हिक तपासणी करणे आवश्यक
– कोणतेही लक्षण दिसल्यास (खाज, जळजळ, दुर्गंधी) डॉक्टरांचा सल्ला त्वरित घ्या
मेनोपॉजनंतर योनी आरोग्य जपणं का महत्त्वाचं?
-
योनीमध्ये कोरडेपणा आणि लवचिकतेचा अभाव निर्माण होतो
-
संसर्ग, खाज, किंवा लैंगिक वेदना वाढू शकतात
-
मूत्रमार्गावरही परिणाम होऊ शकतो (incontinence)
पण योग्य काळजी घेतल्यास हे सगळे त्रास टाळता येतात.
४० च्या पुढे वय म्हणजे शरीराची झीज सुरू होते असं मानणं चुकीचं आहे. वय हे केवळ संख्या आहे, आणि जर तुम्ही योग्य सवयी पाळल्या, तर तुमचं योनी आरोग्य तितकंच निरोगी आणि सक्रिय राहू शकतं.