
आजच्या काळात स्त्रिया अनेक पातळ्यांवर आत्मनिर्भर बनत आहेत – शिक्षण, करिअर, निर्णयक्षमता… आणि आता हळूहळू लैंगिकतेविषयी जागरूकताही वाढतेय. पण अजूनही अनेक महिलांना लैंगिक संबंध ठेवताना स्वतःच्या आरोग्याची, सुरक्षिततेची आणि मानसिक समाधानीपणाची योग्य ती काळजी घ्यायची सवय नाही. संभोग ही केवळ एक आनंदाची क्रिया नसून ती शरीर, मन आणि नातेसंबंधांशी निगडीत असते. म्हणूनच, प्रत्येक स्त्रीने काही मूलभूत गोष्टी लक्षात ठेवणं गरजेचं आहे.
१. स्वतःच्या शरीराची आणि मर्यादांची जाणीव ठेवा
-
तुम्हाला कोणत्या गोष्टी योग्य वाटतात आणि कोणत्या नाही, हे स्पष्ट जाणून घ्या.
-
कोणतीही लैंगिक क्रिया ही तुमच्या संमतीशिवाय होऊ नये – “ना” म्हणणं हा तुमचा अधिकार आहे.
-
संभोग म्हणजे केवळ शरीरसुख नव्हे – तर त्यात प्रेम, विश्वास आणि सुरक्षितता असणं गरजेचं आहे.
२. स्वच्छता आणि हायजीनचा विशेष विचार करा
-
संभोगाच्या आधी आणि नंतर दोघांनीही हात, जननेंद्रिय स्वच्छ धुणं आवश्यक आहे.
-
योनिस्थानाजवळील भाग कोरडा ठेवा – ओलसरपणा संसर्गाला आमंत्रण देतो.
-
सिंथेटिक किंवा घट्ट अंडरवेअरऐवजी कॉटन कपड्यांचा वापर करा.
३. सुरक्षिततेला प्राधान्य द्या – गर्भनिरोध आणि STD पासून संरक्षण
-
कंडोम वापरणं अत्यंत गरजेचं आहे, गर्भधारणा आणि लैंगिक आजार टाळण्यासाठी.
-
पाटर्नरवर विश्वास असला तरी STD टेस्ट केली आहे का? हे एकदा नक्की विचारा.
-
इमर्जन्सी कॉन्ट्रासेप्टिव गोळ्या नेहमी ‘बॅकअप’ म्हणून ठेवा – पण त्या नियमित वापराच्या गोळ्या नाहीत.
४. जोडीदाराशी मोकळा संवाद ठेवा
-
तुम्हाला काय आवडतं, काय नाही, तुमचं वाईट अनुभव आहे का – हे मोकळेपणाने बोला.
-
तुमच्या भावना, वेदना, इच्छा, अस्वस्थता – या सर्व गोष्टी ‘गुप्त’ ठेवण्याऐवजी शेअर करा.
-
लैंगिक आनंद ही फक्त पुरुषांची बाब नाही – महिलांनाही तो हक्क आहे.
५. वेदना, रक्तस्राव किंवा अस्वस्थता वाटल्यास दुर्लक्ष करू नका
-
संभोगादरम्यान किंवा नंतर जर वेदना होत असतील, रक्त येत असेल, जळजळ होत असेल – तर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
-
कधी कधी फंगल इन्फेक्शन, युरिनरी इन्फेक्शन, किंवा PCOD/फायब्रॉइड्स यांसारख्या त्रासांमुळेही अशा लक्षणं दिसू शकतात.
६. मानसिक तयारी आणि रिलॅक्स असणं गरजेचं
-
जबरदस्तीने, मनाविरुद्ध, किंवा फक्त “पार्टनरचा हट्ट आहे म्हणून” संबंध ठेवू नका.
-
शरीर आणि मन दोन्ही तयार असतील तेव्हाच संभोगातून पूर्ण समाधान मिळतं.
-
योग, ध्यान, किंवा गोड गप्पांमुळेही शारिरीक जवळीक सहज आणि सुखद होते.
७. तुमच्या आरोग्याकडे लक्ष द्या – चांगली आहारशैली ठेवा
-
आयर्न, व्हिटॅमिन D, झिंक आणि फॉलिक अॅसिड यांचा आहारात समावेश ठेवा.
-
ही पोषकतत्त्वं स्त्रियांच्या हार्मोनल बॅलन्ससाठी आणि लैंगिक आरोग्यासाठी महत्त्वाची आहेत.
-
भरपूर पाणी प्या, झोप व्यवस्थित घ्या.
८. लैंगिक शिक्षण घ्या – मिथकं आणि अज्ञान दूर करा
-
संभोग, गर्भधारणा, periods, स्त्री-पुरुषांच्या लैंगिक वेगळेपणा याबाबत योग्य माहिती मिळवा.
-
सोशल मीडियावरून, अश्लील चित्रपटांवरून किंवा चुकीच्या समजुतींवर विश्वास ठेवू नका.
-
विश्वासार्ह वैद्यकीय वेबसाइट्स, समुपदेशक यांच्याकडून शिक्षण घ्या.
थोडक्यात लक्षात ठेवाव्यात अशा ‘करा आणि करू नका’ गोष्टी:
करा (Do’s) | करू नका (Don’ts) |
---|---|
कंडोम वापरा | असुरक्षित संबंध ठेवू नका |
साफसफाई ठेवा | साबणाचा आत वापर करू नका |
संमती घ्या व द्या | जबरदस्ती करू नका |
मोकळा संवाद ठेवा | दुखणं, अस्वस्थता लपवू नका |
डॉक्टरांचा सल्ला घ्या | वेदना सहन करत राहू नका |
संभोग ही फक्त शरीरसुखाची गोष्ट नसून ती तुमच्या आरोग्याची, आत्मसन्मानाची आणि भावनिक सुरक्षिततेची बाब आहे. त्यामुळे महिलांनी स्वतःच्या आरोग्याची जबाबदारी स्वतःच घेणं गरजेचं आहे.संबंध ठेवा, पण ‘शहाणपणानं’. कारण प्रेम, सन्मान आणि सुरक्षितता – हे स्त्रीलाही तेवढंच हवं असतं!
टीप:
हा लेख केवळ शैक्षणिक उद्देशाने आहे. लैंगिक किंवा आरोग्यविषयक कोणतीही समस्या असल्यास, कृपया प्रमाणित डॉक्टर, स्त्रीरोगतज्ज्ञ किंवा समुपदेशकांचा सल्ला घ्या.