आजच्या धावपळीच्या जीवनात मानसिक, शारीरिक व सामाजिक ताणतणावामुळे अनेक लोकांना विविध प्रकारच्या आरोग्यसमस्या उद्भवत आहेत. त्यातलीच एक सामान्य पण महत्त्वाची समस्या म्हणजे संभोगाची इच्छा कमी होणे. हे स्त्रिया आणि पुरुष दोघांमध्येही होऊ शकते. पण याकडे दुर्लक्ष केल्यास नातेसंबंधांमध्ये अंतर निर्माण होऊ शकते. त्यामुळे ही समस्या समजून घेऊन त्यावर उपाय करणे आवश्यक आहे.
संभोगाची इच्छा कमी होण्याची प्रमुख कारणे
१. मानसिक ताणतणाव
ताणतणाव, चिंता आणि नैराश्य यामुळे शरीरातील हार्मोन्सच्या पातळीत बदल होतो. त्यामुळे नैसर्गिक लैंगिक इच्छा दडपली जाते.
२. हार्मोनल बदल
-
पुरुषांमध्ये टेस्टोस्टेरॉनची (Testosterone) पातळी कमी झाल्यास लैंगिक इच्छा घटते.
-
महिलांमध्ये गर्भधारणेनंतर, प्रसूतीनंतर किंवा रजोनिवृत्तीच्या काळात हार्मोनल बदल होतात, ज्याचा परिणाम लैंगिक इच्छेवर होतो.
३. औषधांचे परिणाम
-
अँटीडिप्रेशंट्स (नैराश्यावरील औषधे)
-
रक्तदाब नियंत्रणासाठीची औषधे
-
जड वेदनाशामक औषधे या औषधांच्या सेवनाने लैंगिक इच्छा कमी होऊ शकते.
४. थकवा व दुर्बलता
अति शारीरिक काम, व्यायाम किंवा झोपेचा अभाव यामुळे थकवा येतो, जो नैसर्गिक उत्साहावर परिणाम करतो.
५. नात्यातील ताण
जर जोडीदारासोबत सतत भांडणे, अविश्वास किंवा भावनिक अंतर असेल तर लैंगिक इच्छा आपोआप कमी होते.
६. व्यसनाधीनता
धूम्रपान, मद्यपान किंवा ड्रग्स यांचा अतिवापर केल्यास शरीरावर आणि मनावर वाईट परिणाम होतो, आणि संभोगाची इच्छा कमी होते.
७. आरोग्य समस्या
-
मधुमेह (Diabetes)
-
थायरॉईड विकार (Hypothyroidism/Hyperthyroidism)
-
स्थूलता (Obesity)
-
हृदयविकार (Heart Disease)
ही शारीरिक आजारसुद्धा लैंगिक इच्छेला प्रभावित करतात.
संभोगाची इच्छा वाढवण्यासाठी उपाय
१. जीवनशैलीत बदल करा
-
नियमित व्यायाम करा.
-
पुरेशी झोप घ्या.
-
तणाव कमी करण्यासाठी ध्यान, योग किंवा छंद जोपासा.
२. संतुलित आहार घ्या
-
झिंक, मॅग्नेशियम, ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड्स युक्त आहार घ्या.
-
ताज्या फळभाज्या, फळे व सुकामेवा यांचा आहारात समावेश करा.
३. नातेसंबंध सुधारण्यासाठी संवाद साधा
-
जोडीदारासोबत उघडपणे आणि प्रेमाने संवाद साधा.
-
आपले भावनिक बंध दृढ करा.
४. वैद्यकीय सल्ला घ्या
जर लैंगिक इच्छा दीर्घकाळासाठी कमी झाली असेल आणि दैनंदिन जीवनावर त्याचा परिणाम होत असेल, तर डॉक्टर किंवा सेक्स थेरपिस्ट यांच्याशी सल्लामसलत करा.
५. व्यसनांपासून दूर रहा
धूम्रपान, मद्यपान, ड्रग्स यापासून दूर राहा. हे शरीरातील हार्मोन्सच्या संतुलनासाठी आवश्यक आहे.
६. औषधोपचार बदला
जर चालू औषधांमुळे समस्या होत असेल तर डॉक्टरांशी चर्चा करून औषधे बदलण्याचा विचार करा.
संभोगाची इच्छा कमी होणे ही लाजण्याची बाब नाही, तर ती आरोग्याचा एक महत्त्वाचा संकेत आहे.
याकडे योग्य दृष्टिकोनातून पाहून उपचार घेणे अत्यावश्यक आहे.
स्वतःच्या आणि आपल्या जोडीदाराच्या सुखद, आरोग्यदायी नातेसंबंधांसाठी या समस्येकडे गांभीर्याने पाहा आणि गरज असेल तर तज्ञांचा सल्ला घ्या.