लैंगिक संबंध हा दोन व्यक्तींमधील जिव्हाळ्याचा आणि प्रेमभावनेचा अत्यंत महत्त्वाचा भाग असतो मात्र काही वेळा महिलांना संभोगादरम्यान वेदना जाणवतात आणि त्यामुळे नात्यामध्ये मानसिक तणाव निर्माण होतो हे वेदना सहन करणं किंवा त्याकडे दुर्लक्ष करणं योग्य नसून त्यामागची कारणं समजून घेणं आणि योग्य उपाय करणे आवश्यक असते वेदना होण्याची कारणं ही शारीरिक मानसिक किंवा आरोग्याशी संबंधित असू शकतात त्यामुळे याकडे संवेदनशीलतेने आणि सजगतेने पाहणं गरजेचं आहे.
पहिलं कारण शरीरातील कोरडेपणा
स्त्रियांच्या योनी भागामध्ये नैसर्गिकरित्या चिकटसर द्रव निर्माण होतो जो लैंगिक संबंधात सहजतेची भूमिका बजावतो काही वेळा या द्रवाचं प्रमाण कमी होतं किंवा तो तयार होत नाही त्यामुळे संभोग करताना घर्षण वाढतं आणि वेदना होतात हार्मोनल बदल रजोनिवृत्ती औषधांचा प्रभाव किंवा मानसिक तणाव यामुळे कोरडेपणा निर्माण होतो.
उपाय
लैंगिक क्रियेपूर्वी पुरेसा फोरप्ले करणे योग्य मानसिक वातावरण तयार करणे आणि आवश्यक असल्यास जलआधारित ल्युब्रिकंटचा वापर करणे यामुळे कोरडेपणा कमी होतो आणि वेदना टाळता येतात.
दुसरं कारण योनी भागातील संसर्ग किंवा जळजळ
योनी भागामध्ये संसर्ग होणे ही महिलांमध्ये सामान्य समस्या आहे बुरशी संसर्ग जीवाणू संसर्ग किंवा लघवीच्या मार्गातील संसर्ग यामुळे योनी भागात जळजळ होते आणि याच वेळी संभोग केल्यास वेदना अधिक तीव्र होतात अशा वेळी लैंगिक संबंध ठेवणं आरोग्यासाठीही हानिकारक ठरू शकतं.
उपाय
संक्रमण झाल्यास त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घेणे योग्य औषधोपचार घेणे आणि पूर्ण बरे झाल्याशिवाय लैंगिक संबंध टाळणे आवश्यक आहे तसेच स्वच्छता आणि आरोग्य याकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे.
तिसरं कारण मानसिक तणाव आणि भीती
लैंगिक संबंधाच्या वेळी मानसिक तणाव भीती किंवा असुरक्षिततेची भावना असेल तर शरीर सैल होत नाही आणि मांसपेशी ताणल्या जातात यामुळे संभोग करताना वेदना होऊ शकतात लैंगिकतेबाबत चुकीच्या समजुती पूर्वानुभव किंवा भावनिक दडपणामुळेही ही भीती निर्माण होते.
उपाय
जोडीदाराशी मोकळेपणाने संवाद साधणे विश्वासाचे वातावरण निर्माण करणे आणि लैंगिक संबंधाबाबत सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवणे यामुळे मानसिक तणाव कमी करता येतो तसेच गरज असल्यास समुपदेशकाचा सल्ला घेणं फायदेशीर ठरू शकतं.
चौथं कारण वैद्यकीय स्थिती किंवा विकार
एंडोमेट्रियोसिस पेल्विक इन्फ्लेमेटरी डिसीज फायब्रोइड्स किंवा ओव्हेरियन सिस्ट यासारखे काही वैद्यकीय विकार योनी भागात वेदना निर्माण करू शकतात यामुळे संभोग करताना तीव्र वेदना जाणवू शकतात आणि त्या केवळ लैंगिकतेपुरत्या मर्यादित राहत नाहीत तर दैनंदिन जीवनावरही परिणाम करतात.
उपाय
अशा परिस्थितीत स्वयंउपचार न करता तज्ज्ञ डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे योग्य निदान आणि उपचारानंतर वेदना कमी करता येतात आणि संभोग सुखदायक बनवता येतो
पाचवं शरीरातील हार्मोनल बदल
गर्भधारणा रजोनिवृत्ती किंवा प्रसूतीनंतर हार्मोनल पातळीमध्ये बदल होतो यामुळे योनी भागातील ऊतींमध्ये बदल होऊन त्या अधिक संवेदनशील किंवा कोरड्या होतात यामुळे संभोगादरम्यान वेदना होऊ शकतात.
उपाय
हार्मोनल थेरपी डॉक्टरांच्या सल्ल्याने घेणे किंवा योग्य ल्युब्रिकंट्सचा वापर करणे हे उपाय उपयुक्त ठरतात तसेच आपल्या शरीरातील बदलांना सकारात्मकतेने स्वीकारणं आणि वेळेवर आरोग्य तपासणी करणं आवश्यक आहे.
संभोग करताना होणाऱ्या वेदना या केवळ शारीरिक त्रास नसून त्या मानसिक आणि भावनिक पातळीवरही परिणाम करतात त्यामुळे याकडे दुर्लक्ष न करता वेळेवर कारणं शोधणं आणि उपाययोजना करणं गरजेचं आहे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य सांभाळणं लैंगिक शिक्षण घेणं आणि जोडीदाराशी मोकळेपणाने संवाद साधणं हे वेदना टाळण्यासाठी आणि समाधानकारक लैंगिक जीवनासाठी उपयुक्त ठरू शकतं.