गेल्या काही महिन्यांपासून भारतात बनवल्या जाणाऱ्या बनावट औषधे आणि कफ सिरपबाबत सातत्याने प्रश्न उपस्थित होत आहेत, त्याचवेळी जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) आणखी एका भारतीय कफ सिरपबाबत अलर्ट जारी केला आहे. या सिरपचा नमुना इराकमधून घेण्यात आला होता, त्यानंतर तो प्रयोगशाळेत चाचणीसाठी पाठवण्यात आला होता. आता असे सांगण्यात आले आहे की भारतात बनवलेल्या या कोल्ड आऊट सिरपमध्ये डायथिलीन ग्लायकोल (0.25%) आणि इथिलीन ग्लायकोल (2.1%) आढळले आहे. जे आरोग्यासाठी अत्यंत हानिकारक आहे.
आरोग्यासाठी अत्यंत हानिकारक
WHO ने जारी केलेल्या निवेदनात असे म्हटले आहे की इथिलीन ग्लायकोल आणि डायथिलीन ग्लायकोल या दोन्हींसाठी 0.10% मर्यादा निश्चित करण्यात आली आहे. यापेक्षा जास्त प्रमाण आरोग्यासाठी घातक ठरू शकते. या दोघांचे जास्त सेवन करणे म्हणजे शरीरात विष टाकल्यासारखे होऊ शकते.
हे कोल्ड आउट सिरप (पॅरासिटामॉल आणि क्लोरफेनिरामाइन मॅलेएट) तमिळनाडू स्थित फोर्ट्स (इंडिया) लॅबोरेटरीज प्रायव्हेट लिमिटेड द्वारे महाराष्ट्र स्थित DabiLife Pharma Pvt Ltd साठी उत्पादित केले आहे. त्यानंतर आता या कफ सिरपवर लवकरच बंदी घातली जाऊ शकते. यासोबतच कंपनीवर कारवाईही होऊ शकते. या कफ सिरपचा वापर सामान्य सर्दी आणि ऍलर्जीच्या सुरुवातीच्या लक्षणांवर उपचार करण्यासाठी केला जातो.
अनेक कंपन्यांची छाननी सुरू आहे
याआधीही अनेक कंपन्यांच्या कफ सिरपबाबत प्रश्न उपस्थित करण्यात आले होते. जगभरातील अनेक देशांमध्ये 300 हून अधिक मुलांचा कफ सिरपमुळे मृत्यू झाला होता, त्यानंतर WHO ने अलर्ट जारी केला होता. गाम्बिया आणि उझबेकिस्तानमध्ये मुलांच्या मृत्यूनंतर भारतीय कंपन्यांची नावे समोर आली, त्यानंतर सरकार आणि WHO ने या औषधांची चौकशी केली. याबाबत काही कंपन्यांवर कारवाईही करण्यात आली.
याबाबत शासनाकडून नियमही बदलण्यात आले असून सरकारी लॅबमध्ये चाचणी केल्याशिवाय कोणतीही कंपनी परदेशात औषधे पाठवू शकत नाही, असे सांगण्यात आले. जर औषध मानकांची पूर्तता करत नसेल तर त्याचे उत्पादन बंद केले जाईल. हे नियम 1 जून 2023 पासून लागू करण्यात आले.