संभोग करताना कंडोम हा गर्भधारणा टाळण्यासाठी आणि लैंगिक रोगांपासून संरक्षण मिळवण्यासाठी एक महत्त्वाचा उपाय आहे. मात्र काही वेळा कंडोम वापरूनही अपघात होतो – तो फाटतो, निसटतो किंवा योग्य प्रकारे न वापरल्यामुळे प्रभावी राहत नाही. यामुळे अनेकदा संभोगानंतर चिंता, घबराट, किंवा आरोग्यविषयक धोके निर्माण होतात.
आज आपण पाहूया – कंडोम फाटल्यास काय होऊ शकतं, अशी परिस्थिती का निर्माण होते आणि अशा वेळी तात्काळ काय करावं?
कंडोम फाटल्यावर काय धोके निर्माण होतात?
1. अनवांछित गर्भधारणा
-
कंडोम ही एक बॅरियर मेथड आहे, जी शुक्राणू अंडापर्यंत पोहोचू देत नाही.
-
कंडोम फाटल्यास, वीर्य स्त्रीच्या गर्भाशयात जाऊन गर्भधारणा होऊ शकते.
2. लैंगिक रोगांचा धोका
-
HIV, HPV, गोनोरिया, क्लॅमिडिया, सिफिलिस यांसारख्या STI चा धोका वाढतो.
-
दोघांपैकी कोणताही व्यक्ती संक्रमित असेल, तर आजार सहजपणे संक्रमित होऊ शकतो.
3. मानसिक तणाव
-
“गर्भ राहिला असेल का?”, “रोग लागला असेल का?” या चिंता मानसिक तणाव निर्माण करतात.
-
दोषी वाटणे, जोडीदाराशी संवाद तुटणे, आत्मविश्वास कमी होणे इत्यादी परिणाम दिसू शकतात.
कंडोम फाटण्याची मुख्य कारणं:
चुकीचा साइज:
-
खूप लूज किंवा टाइट कंडोम वापरल्यास फाटण्याची शक्यता जास्त.
एक्सपायरी डेट गेलेला कंडोम:
-
जुना किंवा समाप्तीदिन टळलेला कंडोम वापरल्यास तो कोरडा, कमजोर होतो.
योग्य प्रकारे न घालणे:
-
कंडोम लावताना हवेचा फुगा राहिल्यास ते घर्षणाने फाटू शकते.
पुरेसे लुब्रिकेशन नसणे:
-
लुब्रिकेशन नसेल तर घर्षण वाढून कंडोम फाटू शकतो.
एकाच कंडोमचा पुन्हा वापर:
-
कधीच करू नये. एक कंडोम = एकच वापर.
फार वेळ टिकवण्याचा प्रयत्न:
-
सतत घर्षण, अधिक वेळ संबंध ठेवणे यामुळे कंडोम कमकुवत होतो.
कंडोम फाटल्यावर तात्काळ काय करावं?
स्त्राव झाल्यानंतर ताबडतोब लिंग बाहेर काढा
-
वीर्य स्त्रीच्या शरीरात जास्त खोलवर जाऊ नये यासाठी हे महत्त्वाचं आहे.
स्त्रीने लवकरात लवकर लघवी करावी
-
पूर्णपणे गर्भधारणा किंवा STI रोखता येणार नाही, पण संसर्गाचा धोका थोडासा कमी होतो.
Private Parts स्वच्छ पाण्याने धुवा
-
साबणाचा अतिवापर करू नये, कारण तो नाजूक त्वचेचं संरक्षण घालवतो.
STD चाचण्या आणि डॉक्टरांचा सल्ला
-
दोन ते चार आठवड्यांत HIV, क्लॅमिडिया, गोनोरिया यांसाठी चाचण्या करा.
-
आवश्यकता असल्यास Post-Exposure Prophylaxis (PEP) देखील घेता येतो.