आत्तापर्यंत फक्त 5 महिलांनाच मिळाला आहे भारतरत्न पुरस्कार, जाणून घ्या भारतरत्न मिळवणारी पहिली महिला कोण?

भारतरत्न हा देशाचा सर्वोच्च राष्ट्रीय सन्मान मानला जातो. देश आणि जगासाठी अमूल्य योगदानासाठी हा पुरस्कार दिला जातो. 1954 पासून एकूण 48 व्यक्तींना या पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे. ज्यामध्ये बहुतांश पुरुषांचा समावेश असून, आतापर्यंत केवळ 5 महिलांना हा सन्मान देण्यात आला आहे. हा सन्मान जितका प्रतिष्ठेचा आहे, तितकाच तो वादांनी भरलेला आहे. वर्षानुवर्षे भारत सरकार या पुरस्काराची घोषणा करत असल्याने बहुतांश राजकारण्यांना या पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे. याशिवाय पुरस्कारासाठी महिला आणि पुरुषांच्या नामांकनातही भेदभाव दिसून येतो. आजच्या लेखात आम्ही तुम्हाला भारतरत्न मिळवणाऱ्या या 5 महिलांनबद्धल सांगणार आहोत.

भारतरत्न पुरस्काराचा इतिहास

2 जानेवारी 1954 रोजी भारताचे पहिले राष्ट्रपती राजेंद्र प्रसाद यांनी या पुरस्काराची स्थापना केली होती. यापूर्वी हा सन्मान मरणोत्तर दिला जात नव्हता, मात्र 1955 पासून हा सन्मान मरणोत्तर देण्याचा निर्णय घेण्यात आला. याअंतर्गत स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी झालेल्या अनेक राजकारण्यांनाही हा सन्मान मिळाला आहे.

भारतरत्न मिळविणारी पहिली महिला

इंदिरा गांधी

इंदिरा गांधी यांना 1972 मध्ये या पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले होते. त्या वर्षी, पाकिस्तान-बांगलादेश युद्धातील भूमिकेबद्दल राष्ट्रपती व्हीव्ही गिरी यांच्या हस्ते हा सन्मान देण्यात आला.

मदर तेरेसा

मदर तेरेसा त्यांच्या कार्यासाठी जगभरात ओळखल्या जातात. मदर तेरेसा यांना 1980 मध्ये भारतरत्न पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. मदर तेरेसा रोमन कॅथलिक असल्या तरी त्यांच्याकडे भारतीय नागरिकत्व होते. गरीब आणि असहाय्य लोकांना दीर्घकाळ मदत केल्याबद्दल मदर तेरेसा यांना भारतरत्न देण्यात आला.

अरुणा असफ अली

1942 साली भारत छोडो आंदोलनात इंग्रजांनी महत्त्वाचे योगदान दिले. यादरम्यान त्यांनी मुंबईतील गोवालिया मैदानावर ध्वजारोहण केले, ज्याची आजही आठवण केली जाते. 1997 मध्ये अरुणा यांना त्यांच्या योगदानासाठी भारत पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

एमएस सुब्बुलक्ष्मी

मदुराई षण्मुखवादिवु सुब्बुलक्ष्मी या भारतरत्न प्राप्त करणाऱ्या पहिल्या महिला कलाकार होत्या. युनायटेड नेशन्स असेंब्लीमध्ये संगीत सादर करणाऱ्या त्या पहिल्या महिला होत्या. सुब्बुलक्ष्मी यांना 1998 मध्ये संगीत विश्वातील योगदानासाठी भारतरत्न पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

लता मंगेशकर

संगीताच्या दुनियेत आजपर्यंत लता मंगेशकर यांची बरोबरी कोणीच केली नाही. आजही त्यांनी गायलेली गाणी संस्मरणीय आहेत. 2001 मध्ये, लताजींना संगीत जगतातील अभूतपूर्व योगदानासाठी भारतरत्न पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

आतापर्यंत या पाच महिलांनाच भारतरत्न पुरस्कार देण्यात आला आहे. जर तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तर नक्की  शेअर करा.