नैसर्गिक गरज म्हणून मानले जाणारे लैंगिक जीवन आरोग्यास फायदेशीर ठरते, हे खरे आहे. मात्र, अतिरेक कोणत्याही गोष्टीचा वाईट परिणाम होतोच. अती संभोग म्हणजेच अत्यधिक वेळा, नियमित किंवा अनियंत्रित पद्धतीने लैंगिक संबंध ठेवणे – याचे दुष्परिणाम शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक आरोग्यावर पडत आहेत, असे वैद्यकीय तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
शारीरिक थकवा आणि इम्युनिटी कमी होणे
अत्यधिक संभोगामुळे शरीरामधील उर्जेचा मोठा भाग खर्च होतो. यामुळे सतत थकवा जाणवतो, स्नायूंमध्ये वेदना होतात आणि शरीराची रोगप्रतिकारक शक्तीही कमी होते. विशेषतः पुरूषांमध्ये सतत वीर्यस्रावामुळे शारीरिक दुर्बलता येऊ शकते, असा इशारा आयुर्वेदतज्ज्ञ देतात.
मानसिक आरोग्यावर परिणाम
संभोगामध्ये डोपामिन आणि ऑक्सिटॉसिन हे आनंददायक हार्मोन्स रिलीज होतात, पण त्यावर अवलंबून राहिल्यास मानसिक संतुलन बिघडू शकते. लैंगिक वासनेचे व्यसन लागल्यास नैराश्य, चिंता आणि असुरक्षिततेची भावना वाढते, असे अनेक मानसिक आरोग्य तज्ज्ञ सांगतात.
संबंधांवर वाईट परिणाम
अती संभोगामुळे अनेकदा जोडीदारामध्ये तणाव निर्माण होतो. एकतर्फी इच्छेमुळे जबरदस्ती किंवा मानसिक दडपण येते. दीर्घकालीन नातेसंबंधांमध्ये स्नेह आणि सुसंवादाची जागा केवळ लैंगिक अपेक्षांनी घेतल्यास संबंधांमध्ये दुरावा येतो.
शुक्रनाश आणि लैंगिक शक्तीतील घट
अती संभोगाचा सर्वात मोठा धोका म्हणजे शुक्राणूंची गुणवत्ता आणि प्रमाण यामध्ये घट होणे. आयुर्वेदानुसार ‘धातूक्षय’ होण्याची शक्यता वाढते, ज्यामुळे लिंगदुर्बलता, शीघ्रस्खलन किंवा स्तंभनदोषासारख्या समस्या उद्भवू शकतात.
मर्यादा समजून घेणे गरजेचे
लैंगिक जीवन हा आरोग्याचा भाग आहे, पण त्यामध्ये संतुलन राखणे गरजेचे आहे. जोडीदारांमध्ये परस्पर समज, वेळेचे नियोजन आणि शरीराच्या क्षमतेची जाणीव असणे गरजेचे आहे. अतीची सवय असल्यास मनोविकारतज्ज्ञांचा सल्ला घेण्यास संकोच करू नये, असा सल्ला डॉक्टर देतात.
टीप: लेखात वापरलेली माहिती ही वैद्यकीय व मानसशास्त्रीय सल्ल्यानुसार आहे. यामध्ये कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.