
संभोग हा प्रत्येक जोडप्यासाठी अत्यंत खास आणि सुखद अनुभव असतो. मात्र, काही पुरुषांना संभोग करताना वीर्य झटकन बाहेर येण्याचा त्रास भेडसावत असतो. यामुळे वैयक्तिक आयुष्यावर आणि दांपत्य नात्यावरही ताण निर्माण होतो. यालाच वैद्यकीय भाषेत अपूर्वम ejaculation किंवा शीघ्रस्खलन (premature ejaculation) म्हणतात.
शीघ्रस्खलन म्हणजे काय?
संभोगाच्या अगदी सुरुवातीलाच किंवा काही क्षणांतच वीर्य बाहेर येणे म्हणजे शीघ्रस्खलन. कधी कधी लिंग योनीमध्ये प्रवेश करण्यापूर्वीच वीर्य स्खलित होते. यामुळे पुरुषांमध्ये आत्मविश्वास कमी होतो आणि वैवाहिक आयुष्यात अडथळे निर्माण होतात.
प्रमुख कारणं कोणती?
मानसिक ताणतणाव व चिंता
संभोगावेळी मनात सतत दबाव, चिंता किंवा न्यूनगंड असल्यास शीघ्रस्खलन होऊ शकतो.
लहान वयात हस्तमैथुनाचा सवयीमुळे
किशोरवयात अतिव हस्तमैथुन केल्याने वीर्य स्खलनावर नियंत्रण कमजोर होते.
लिंगाच्या संवेदनशीलतेमुळे
काही पुरुषांचे लिंग खूप संवेदनशील असते, त्यामुळे झटकन स्खलन होते.
हार्मोन्समध्ये असंतुलन
मेंदूतील सेरोटोनिनच्या पातळीत होणारे बदल शीघ्रस्खलनाला कारणीभूत असतात.
तंबाखू, मद्य आणि धूम्रपानाचा परिणाम
या व्यसनांमुळे लैंगिक क्षमतेवर विपरीत परिणाम होतो.
पुरुषांमध्ये आत्मविश्वासाचा अभाव
स्वतःवरचा कमी आत्मविश्वास सुद्धा शीघ्रस्खलनास कारणीभूत असतो.
लक्षणं कशी ओळखाल?
संभोग सुरू करताच किंवा अगदी थोड्या वेळात वीर्य बाहेर येणे
लिंग प्रवेश करण्यापूर्वीच स्खलन होणे
वेळेपूर्वी स्खलन झाल्याने मानसिक ताण वाढणे
संभोगात समाधान न वाटणे
जोडीदाराशी वैयक्तिक नात्यात अंतर येणे
उपाय आणि घरगुती उपाय
1) नियंत्रित करण्याचा सराव करा
संभोगावेळी श्वास दीर्घ आणि खोल घ्या, यामुळे मानसिक ताण कमी होतो.
2) स्टॉप-स्टार्ट तंत्र (Stop-Start Technique)
संभोगात किंवा हस्तमैथुनात स्खलन होत असल्याची जाणीव झाल्यावर थांबा, काही क्षण थांबून पुन्हा सुरू करा.
3) स्क्विझ तंत्र (Squeeze Technique)
स्खलन होण्याच्या क्षणी लिंगाच्या मुळाशी थोडा दाब द्या, यामुळे स्खलन लांबते.
4) केगल एक्सरसाईज (Kegel Exercises)
पेल्विक फ्लोअर स्नायू मजबूत करण्यासाठी दररोज केगल व्यायाम करा.
5) संतुलित आहार
झिंक, मॅग्नेशियम, व्हिटॅमिन ई, बी-कॉम्प्लेक्स युक्त पदार्थ खा.
6) व्यसनांपासून दूर राहा
धूम्रपान, मद्यपान आणि तंबाखू टाळा.
7) योग व ध्यान
प्राणायाम आणि ध्यान नियमित केल्याने मानसिक तणाव दूर होतो.
8) वैद्यकीय उपचार घ्या
तज्ञ डॉक्टरांचा सल्ला घ्या, कारण काही वेळा औषधांमुळे चांगला परिणाम दिसून येतो.
कधी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा?
समस्या दीर्घकाळ टिकत असल्यास
उपाय करूनही फरक पडत नसेल
मानसिक ताण व नातेसंबंध बिघडत असल्यास
शीघ्रस्खलन ही सामान्य समस्या असली तरी तिच्याकडे दुर्लक्ष न करता योग्य उपाययोजना आणि व्यायाम यामुळे ती सहज नियंत्रणात ठेवता येते. गरज असल्यास तज्ञांचा सल्ला घ्या आणि वैवाहिक आयुष्यात पुन्हा नवचैतन्य आणा.