अनेक स्त्रिया आणि पुरुष यांच्या मनात एक प्रश्न असतो की वारंवार किंवा जास्त प्रमाणात लैंगिक संबंध ठेवल्याने योनीच्या आकारात कायमस्वरूपी बदल होतो का? विशेषतः योनी मोठी होते किंवा तिची लवचिकता कमी होते, अशी भीती अनेक महिलांना वाटते. या समजुतीमागे काही प्रमाणात गैरसमज आणि अपुरी माहिती आहे. चला तर मग, या प्रश्नामागील खरं लॉजिक काय आहे, ते सविस्तरपणे समजून घेऊया.
योनीची नैसर्गिक रचना आणि लवचिकता
योनी ही एक स्नायूंची बनलेली लवचिक नलिका आहे, जी साधारणपणे ७ ते १० सेंटीमीटर लांब असते. तिची रचना अशी असते की ती लैंगिक संबंधादरम्यान शिश्नाच्या आकारानुसार आणि बाळाच्या जन्मादरम्यान मोठ्या प्रमाणात होऊ शकते. योनीच्या भिंतींमध्ये अनेक लवचिक पदर आणि रक्तवाहिन्या असतात, ज्यामुळे ती सहजपणे ताणली जाते आणि पुन्हा आपल्या मूळ आकारात येऊ शकते.
संभोग आणि योनीतील तात्पुरते बदल:
लैंगिक संबंधादरम्यान योनीमध्ये काही तात्पुरते बदल नक्कीच होतात.
उत्तेजना: लैंगिक उत्तेजना मिळाल्यावर योनीतील रक्तवाहिन्यांमध्ये रक्तप्रवाह वाढतो, ज्यामुळे योनीतील स्नायू शिथिल होतात आणि योनी थोडीशी लांब आणि रुंद होऊ शकते.
ओलावा: उत्तेजनामुळे योनीमार्गात नैसर्गिक वंगण (lubrication) तयार होते, ज्यामुळे संभोग सुलभ होतो.
प्रसारण: लिंगाच्या प्रवेशामुळे योनीची नलिका ताणली जाते आणि तिचा आकार तात्पुरता वाढतो. परंतु, हे बदल तात्पुरते असतात. संभोगानंतर काही वेळातच योनीतील स्नायू पुन्हा संकुचित होतात आणि ती आपल्या मूळ आकारात परत येते. योनीमध्ये नैसर्गिकरित्या लवचिकता आणि ताणले जाण्याची क्षमता असते, ज्यामुळे ती वारंवार होणाऱ्या संभोगामुळे कायमस्वरूपी मोठी होत नाही.
या समजुतीमागची कारणे आणि गैरसमज
अनेकदा या समजुतीमागे काही विशिष्ट कारणे आणि गैरसमज असतात.
पहिला लैंगिक संबंध आणि वेदना: पहिल्या लैंगिक संबंधात योनीतील हायमन (hymen) नावाचा पातळ पडदा फाटतो, ज्यामुळे काही प्रमाणात रक्तस्राव आणि वेदना होऊ शकतात. या अनुभवामुळे काही लोकांमध्ये असा गैरसमज निर्माण होऊ शकतो की योनीचा आकार बदलला आहे. मात्र, हायमन हा एक लवचिक ऊतक असतो आणि तो केवळ लैंगिक संबंधामुळेच नाही, तर खेळणे किंवा इतर शारीरिक हालचालींमुळेही ताणला किंवा फाटू शकतो.
बाळंतपण: योनीच्या आकारात सर्वात मोठा आणि लक्षणीय बदल बाळंतपणानंतर होतो. नैसर्गिक प्रसूतीदरम्यान योनीची नलिका बाळाच्या आकारात मोठ्या प्रमाणात होते. यामुळे योनीच्या स्नायूंमध्ये ताण येतो आणि ती पूर्वीपेक्षा थोडी अधिक सैल वाटू शकते. मात्र, प्रसूतीनंतर काही आठवड्यांमध्ये योनीचे स्नायू हळूहळू पुन्हा घट्ट होऊ लागतात. केगल व्यायाम (Kegel exercises) केल्यास योनीच्या स्नायूंना पुन्हा ताकद मिळण्यास मदत होते.
वयाचा परिणाम: जसजसे वय वाढते, तसतसे शरीरातील इतर स्नायूंप्रमाणेच योनीच्या स्नायूंमध्येही लवचिकता कमी होऊ शकते. हार्मोनल बदलांमुळेही योनीतील ऊतक पातळ होऊ शकते, ज्यामुळे ती थोडी सैल वाटू शकते. हा बदल केवळ लैंगिक संबंधांमुळे नसून, नैसर्गिक वृद्धत्वाच्या प्रक्रियेचा भाग आहे.
पुरुषांच्या अनुभवावर आधारित गैरसमज: काही पुरुषांना असे वाटू शकते की वारंवार लैंगिक संबंध ठेवल्यानंतर योनी पूर्वीपेक्षा कमी घट्ट वाटते. मात्र, ही भावना योनीच्या आकारात झालेल्या कायमस्वरूपी बदलामुळे नसते, तर उत्तेजना आणि वंगणाच्या कमी-जास्त प्रमाणामुळे असू शकते. प्रत्येक वेळी लैंगिक अनुभव वेगळा असू शकतो.
माध्यमांमधील चुकीची माहिती
अनेकदा चित्रपट, कथा किंवा इंटरनेटवरील अपुऱ्या माहितीमुळे लोकांमध्ये गैरसमज निर्माण होतात. लैंगिकतेबद्दलची चुकीची माहिती सहजपणे पसरते आणि त्यावर विश्वास ठेवला जातो.
वैज्ञानिक दृष्टिकोन आणि संशोधन
वैज्ञानिक संशोधनात असे कोणतेही ठोस पुरावे मिळालेले नाहीत की वारंवार किंवा जास्त प्रमाणात लैंगिक संबंध ठेवल्याने योनीच्या आकारात कायमस्वरूपी आणि लक्षणीय बदल होतो. योनी ही अत्यंत लवचिक आणि पुनरुत्पादक अवयव आहे, जी तात्पुरत्या बदलांना सहजपणे स्वीकारते आणि पुन्हा आपल्या मूळ स्थितीत येते.
या समजुतीमागे कोणतेही ठोस वैज्ञानिक लॉजिक नाही की संभोगामुळे योनी कायमस्वरूपी मोठी होते. योनीची रचना आणि तिची लवचिकता अशा प्रकारे असते की ती लैंगिक संबंधादरम्यान होते आणि नंतर पुन्हा आपल्या मूळ आकारात येते. बाळंतपण आणि वाढते वय हे योनीच्या आकारात काही बदल घडवू शकतात, पण ते केवळ लैंगिक संबंधांमुळे होत नाहीत. त्यामुळे, या गैरसमजावर विश्वास ठेवणे योग्य नाही. लैंगिक आरोग्याबद्दल योग्य माहिती घेणे आणि कोणत्याही शंका असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घेणे नेहमीच महत्त्वाचे असते.