पीरियड्सदरम्यान संभोग करणे हा अनेक जोडप्यांसाठी एक खासगी आणि काहीवेळा वादग्रस्त विषय असतो. याबद्दल वेगवेगळे मतप्रवाह आहेत. काही जोडप्यांना यात कोणतीही अडचण येत नाही, तर काहींना ते गैरसोयीचे किंवा निषिद्ध वाटते. वैद्यकीय आणि वैयक्तिक दृष्टिकोनातून पीरियड्समधील संभोगाचे काही फायदे आणि तोटे आहेत, जे खालीलप्रमाणे आहेत:
फायदे:
- नैसर्गिक वंगण (Natural Lubrication): पीरियड्सदरम्यान योनी नैसर्गिकरित्या अधिक ओलसर असते, ज्यामुळे संभोग अधिक आरामदायक आणि सुखद होऊ शकतो. कोरडेपणाची समस्या असलेल्या महिलांसाठी हा एक फायदा आहे.
- मासिक पाळीच्या वेदनांमध्ये आराम: संभोग दरम्यान एंडोर्फिन (Endorphins) नावाचे हार्मोन्स बाहेर पडतात, जे नैसर्गिक वेदनाशामक म्हणून काम करतात. यामुळे मासिक पाळीच्या वेदना, पेटके आणि अस्वस्थता कमी होण्यास मदत मिळू शकते.
- तणावमुक्ती: संभोगामुळे तणाव कमी होतो आणि मूड सुधारतो. पीरियड्सदरम्यान होणाऱ्या भावनिक बदलांना आणि चिडचिडेपणाला सामोरे जाण्यासाठी हे उपयुक्त ठरू शकते.
- जवळचा अनुभव: काही जोडप्यांना पीरियड्सदरम्यानचा संभोग अधिक जिव्हाळ्याचा आणि भावनिकदृष्ट्या कनेक्टिंग वाटू शकतो. यामुळे असुरक्षिततेची भावना कमी होऊ शकते.
- गर्भधारणेची कमी शक्यता: पीरियड्सच्या काळात गर्भधारणेची शक्यता खूप कमी असते, विशेषत: मासिक पाळीच्या सुरुवातीच्या आणि शेवटच्या दिवसांमध्ये. त्यामुळे गर्भनिरोधकाचा वापर न करता संभोग करणे शक्य होऊ शकते (परंतु हे पूर्णपणे सुरक्षित नाही).
- मासिक पाळी लवकर संपण्यास मदत: काही महिलांना असे वाटते की पीरियड्सदरम्यान संभोग केल्याने गर्भाशयातील रक्त आणि इतर स्त्राव लवकर बाहेर पडतात, ज्यामुळे मासिक पाळीचा काळ कमी होऊ शकतो.
तोटे:
- अस्वच्छता: पीरियड्सदरम्यान रक्तस्त्राव होत असल्याने काही जोडप्यांना ते अस्वच्छ आणि गैरसोयीचे वाटू शकते. रक्ताचे डाग पडण्याची शक्यता असते.
- संक्रमणाचा धोका (Risk of Infection): पीरियड्सदरम्यान गर्भाशय ग्रीवा (Cervix) थोडीशी उघडलेली असते, ज्यामुळे गर्भाशयात संक्रमण होण्याची शक्यता थोडी वाढू शकते. तसेच, एचआयव्ही (HIV) सारख्या लैंगिक संक्रमित रोगांचा प्रसार होण्याची शक्यता वाढू शकते.
- भावनिक अडचण: काही लोकांसाठी पीरियड्सदरम्यान संभोग करणे भावनिक किंवा मानसिकदृष्ट्या स्वीकारार्ह नसते. सामाजिक आणि सांस्कृतिक दृष्टिकोन यावर परिणाम करू शकतात.
- गैरसोयी: रक्तस्त्रावामुळे बेडशीट आणि कपड्यांवर डाग पडण्याची शक्यता असते, ज्यामुळे गैरसोय होऊ शकते.
- जोडीदाराची नाराजी: एका जोडीदाराला पीरियड्समधील संभोग आरामदायक वाटू शकतो, तर दुसऱ्याला ते आवडणार नाही. यामुळे नात्यात तणाव निर्माण होऊ शकतो.
- एंडोमेट्रिओसिसचा धोका (Possible Link to Endometriosis): काही संशोधनांमध्ये असे दिसून आले आहे की पीरियड्सदरम्यान संभोग केल्याने एंडोमेट्रिओसिसचा धोका थोडा वाढू शकतो, कारण यामुळे गर्भाशयातील रक्त फॅलोपियन ट्यूबमध्ये मागे जाऊ शकते. मात्र, यावर अधिक संशोधन आवश्यक आहे.
काय लक्षात ठेवावे:
- स्वच्छता महत्त्वाची: जर तुम्ही पीरियड्सदरम्यान संभोग करण्याचा निर्णय घेतला असेल, तर स्वच्छता राखणे खूप महत्त्वाचे आहे. टॉवेल आणि बेडशीट स्वच्छ ठेवा आणि संभोगानंतर लगेच स्वच्छता करा.
- सुरक्षितता: लैंगिक संक्रमित रोगांपासून बचाव करण्यासाठी कंडोमचा वापर करणे आवश्यक आहे, कारण पीरियड्सदरम्यानही त्यांचा प्रसार होऊ शकतो.
- जोडीदाराचा आदर: दोघांनीही एकमेकांच्या भावनांचा आणि मतांचा आदर करणे महत्त्वाचे आहे. जर एकालाही पीरियड्सदरम्यान संभोग करण्याची इच्छा नसेल, तर दबाव आणू नये.
- वैयक्तिक प्राधान्य: पीरियड्सदरम्यान संभोग करायचा की नाही हा पूर्णपणे वैयक्तिक आणि जोडप्याचा निर्णय आहे. वैद्यकीयदृष्ट्या यावर कोणतेही कठोर बंधन नाही.
पीरियड्समधील संभोग हा प्रत्येक जोडप्याच्या आवडीनिवडी आणि सोयीनुसार अवलंबून असतो. त्याचे फायदे आणि तोटे समजून घेऊन आणि दोघांच्या संमतीने निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे.