भारतीय रिझर्व्ह बँकेने काल सर्व बँकांना २,००० रुपयांच्या नोटांचे चलन थांबवण्याच्या सूचना दिल्या आहेत. खरं तर, या नोटा आरबीआयने अवैध ठरवल्या नाहीत, उलट 2,000 रुपयांच्या नोटांचे चलन थांबवण्याचे आदेश जारी केले आहेत. जर कोणाकडे 2 हजार रुपयांची नोट असेल तर तो 30 सप्टेंबरपर्यंत त्याच्या नोटा बदलून घेऊ शकतो. पण जर तुम्हाला वाटत असेल की 2000 रुपयांची नोट ही आपल्या भारतीय चलनातील सर्वात मोठी नोट आहे तर तुम्ही चुकीचे आहात. कारण पूर्वी भारतीय चलनात 10 हजार रुपयांची नोट असायची.
आरबीआयच्या वेबसाइटवर शेअर केलेल्या तपशीलानुसार, 1938 साली 10,000 रुपयांच्या नोटाही चलनात होत्या. मात्र, 1946 मध्ये या नोटा अवैध ठरविण्यात आल्या. मात्र 1954 मध्ये पुन्हा सुरू करण्यात आली आणि 1978 मध्ये पुन्हा 10 हजाराची नोट अवैध ठरविण्यात आली. भारतीय चलनात सध्या 10, 20, 50, 100, 500, 2000 रुपयांच्या नोटा चलनात आहेत. यापूर्वी 1, 2, 5 रुपयांच्या नोटाही चलनात होत्या. 1 रुपयाच्या नोटा छापल्या जात असल्या तरी त्या चलनात खूपच कमी आहेत.
भारतातील नोटाबंदीचा इतिहास
भारतात स्वातंत्र्याच्या एक वर्ष आधी म्हणजे 12 जानेवारी 1946 रोजी पहिल्यांदा नोटबंदी करण्यात आली होती. या दरम्यान ब्रिटीश काळात जारी करण्यात आलेल्या 500 आणि 10 हजार रुपयांच्या नोटा अवैध ठरविण्यात आल्या. यानंतर 16 जानेवारी 1978 रोजी एक हजार, पाच हजार आणि दहा हजार रुपयांच्या नोटा बंद करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. 8 नोव्हेंबर 2016 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या सरकारने नोटाबंदी केली होती, ज्या अंतर्गत 500 आणि 1 हजार रुपयांच्या नोटा बंद करण्यात आल्या आणि त्याऐवजी 500 च्या नवीन नोटा छापण्यात आल्या आणि 2 हजार रुपयांच्या ऐवजी 1 हजार रुपयांच्या नोटा चलनात आल्या.