20 जून हा भारतीय क्रिकेटसाठी मोठा दिवस आहे. या दिवशी तीन भारतीय दिग्गजांनी वेगवेगळ्या वर्षांत कसोटी पदार्पण केले. या तीन क्रिकेटपटूंची नावे आहेत- सौरव गांगुली, राहुल द्रविड आणि विराट कोहली.
सौरव गांगुली आणि राहुल द्रविड यांनी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्ती घेतली असली तरी विराट कोहली अजूनही भारताकडून खेळत आहे. या तिघांनीही भारतीय क्रिकेटमध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे. या तिन्ही क्रिकेटपटूंनी कोणत्या मैदानावर आणि कोणत्या संघाविरुद्ध कसोटी पदार्पण केले आणि या खेळाडूंच्या नावावर कसोटी फॉरमॅटमध्ये कोणते विक्रम आहेत ते पाहूया:-
सौरव गांगुलीची कसोटी कारकीर्द
सर्वप्रथम, भारताचा माजी कर्णधार आणि बीसीसीआय अध्यक्ष सौरव गांगुलीबद्दल बोलूया. गांगुलीने 1996 मध्ये इंग्लंड दौऱ्यावर टीम इंडियाच्या कसोटी मालिकेदरम्यान लॉर्ड्सवर पदार्पण केले. मोहम्मद अझरुद्दीनच्या नेतृत्वाखाली भारताने नाणेफेक जिंकून प्रथम गोलंदाजी करण्याचा निर्णय घेतला. पहिल्या डावात गांगुलीने पदार्पणाच्या सामन्यातच ब्रिटीशांविरुद्ध शतक झळकावले.
डावखुऱ्या फलंदाजाने 131 धावांची शानदार खेळी केली. या सामन्यातही गांगुलीने पहिल्या डावात 2 आणि दुसऱ्या डावात 1 बळी घेतला होता. हा सामना अनिर्णित असला तरी. या मालिकेतील पहिला सामना इंग्लंडने जिंकला होता तर दोन सामने अनिर्णित राहिले होते.
पदार्पणाच्या सामन्यानंतर सलग दोन शतके झळकावणाऱ्या फलंदाजांच्या यादीत गांगुली दुसऱ्या स्थानावर आहे. मोहम्मद अझरुद्दीन 3 शतकांसह पहिल्या क्रमांकावर आहे.
कर्णधार म्हणून त्याच्या संपूर्ण कारकिर्दीत सर्व फॉरमॅटमध्ये सर्वाधिक 196 सामने खेळणाऱ्या खेळाडूंच्या यादीत तो 10 व्या क्रमांकावर आहे. या यादीत कर्णधार कूल एमएस धोनी 332 सामन्यांसह पहिल्या क्रमांकावर आहे.
गांगुलीने भारतासाठी 113 कसोटी सामने खेळले असून 42.17 च्या सरासरीने 7212 धावा केल्या आहेत. यामध्ये 16 शतके आणि 35 अर्धशतकांचा समावेश आहे.
राहुल द्रविडची कसोटी कारकीर्द
1996 मध्ये लॉर्ड्सवरील या सामन्यातच भारताचा आणखी एक माजी कर्णधार राहुल द्रविडने भारतीय संघासाठी कसोटी पदार्पण केले होते. पहिल्या सामन्यात त्याचे शतक हुकले आणि 95 धावांची शानदार खेळी करून तो पॅव्हेलियनमध्ये परतला.
द्रविडने कसोटी क्रिकेटमध्ये अनेक विक्रम केले आणि त्यामुळे त्याला ‘द वॉल’ म्हणूनही ओळखले जाते. त्याने 164 सामन्यांत कसोटीत 52.31 च्या सरासरीने एकूण 13 हजार 288 धावा केल्या आहेत. यामध्ये त्याने एकूण 36 शतके आणि 63 अर्धशतके केली आहेत.
कसोटी कारकिर्दीत सर्वाधिक धावा करणाऱ्या खेळाडूंच्या यादीत राहुल चौथ्या क्रमांकावर आहे. यामध्ये पहिले नाव येते ते सचिन तेंडुलकरचे.
सर्वाधिक कसोटी सामने खेळणाऱ्या खेळाडूंच्या यादीत राहुल सहाव्या क्रमांकावर आहे. या यादीत पहिले नाव आहे महान सचिन तेंडुलकरचे.
द वॉल कसोटीत 90 धावांवर बाद झालेल्या खेळाडूंच्या यादीत तो दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. तो 90 32 पेक्षा जास्त वेळा बाद झाला आहे. या यादीत पहिले नाव ऑस्ट्रेलियाच्या एसआर वॉचे आहे.
विराट कोहलीची कसोटी कारकीर्द
भारतीय क्रिकेटमध्ये रन मशीन म्हटल्या जाणार्‍या विराट कोहलीने 20 जून 2011 रोजी किंग्स्टन येथे वेस्ट इंडिज संघाविरुद्ध कसोटी कारकिर्दीची सुरुवात केली. गांगुलीच्या निवृत्तीनंतर तीन वर्षांनी आणि द्रविडच्या एक वर्ष आधी त्याने कसोटी पदार्पण केले.
कोहली आपल्या पदार्पणाच्या सामन्यात आश्चर्यकारक काहीही करू शकला नाही आणि पहिल्या डावात 4 आणि दुसऱ्या डावात 15 धावांवर बाद झाला, परंतु त्याच्या कसोटी कारकिर्दीत त्याने अनेक मोठे विक्रम केले आहेत. भारताने हा सामना 63 धावांनी जिंकला असला तरी. कोहलीने आतापर्यंत 86 कसोटी सामन्यांमध्ये 27 शतके आणि 22 अर्धशतकांसह 53.62 च्या सरासरीने 7240 धावा केल्या आहेत. कोहली सध्याच्या घडीला जगातील सर्वोत्तम फलंदाजांपैकी एक आहे.
138 कसोटी सामन्यांमध्ये सर्वात जलद 7000 धावा करणाऱ्या खेळाडूंच्या यादीत विराट पाचव्या क्रमांकावर आहे.
कसोटीत 5000 धावा आणि 50 झेल घेतलेल्या खेळाडूंच्या यादीत त्याचा समावेश आहे.
कसोटी सामन्यात पराभूत संघासाठी सर्वाधिक धावा करणाऱ्या खेळाडूंच्या यादीत तो 7 व्या क्रमांकावर आहे, ज्यामध्ये त्याने पहिल्या डावात 115 धावा आणि दुसऱ्या डावात 141 धावा केल्या.