Male Sexual Health Issues: तणाव, मद्यपान आणि झोपेची कमतरता… ‘ही’ आहेत पुरुषांच्या लैंगिक समस्यांची मुख्य कारणं

पुरुषांच्या आरोग्याबद्दल बोलताना बहुतेक वेळा शारीरिक ताकद, व्यायाम किंवा आहारावर चर्चा होते. पण त्याच वेळी लैंगिक आरोग्य हा विषय अनेकदा दुर्लक्षित राहतो. अनेक पुरुषांना संभोगाची इच्छा कमी होणे, लिंग शिथिल होणे (Erectile Dysfunction), वीर्यस्रावातील समस्या किंवा वेळेपूर्वी स्खलन (Premature Ejaculation) यांसारख्या त्रासांना सामोरे जावे लागते. या समस्या केवळ शरीरापुरत्याच मर्यादित नसतात — त्यांचा परिणाम मन, नातं आणि आत्मविश्वासावरही होतो.

तज्ज्ञांच्या मते, आजच्या गतिमान जीवनशैलीत पुरुषांच्या लैंगिक आरोग्यावर सर्वात जास्त परिणाम करणारी कारणं म्हणजे — तणाव, मद्यपान, धूम्रपान आणि झोपेची कमतरता. चला जाणून घेऊया या कारणांमुळे शरीरात काय बदल घडतात आणि त्यावर उपाय काय आहेत.

१. तणाव (Stress) — पुरुषत्वाचा सर्वात मोठा शत्रू

आजच्या काळात कामाचा ताण, आर्थिक दडपण आणि कौटुंबिक जबाबदाऱ्या यामुळे तणाव ही सर्वसामान्य समस्या झाली आहे. परंतु हाच तणाव लैंगिक क्षमतेसाठी अत्यंत घातक ठरतो.

• कसे परिणाम होतात?
  • तणावामुळे शरीरात कॉर्टिसोल हा हार्मोन वाढतो, जो टेस्टोस्टेरॉन (पुरुषत्वाचा हार्मोन) कमी करतो.
  • यामुळे संभोगाची इच्छा कमी होते, तसेच लिंग उत्तेजित होण्याची प्रक्रिया बाधित होते.
  • दीर्घकालीन तणावामुळे मानसिक असंतुलन आणि नात्यात अंतर निर्माण होऊ शकतं.
• उपाय:
  • दररोज 15-20 मिनिटं ध्यान, योग किंवा श्वसन व्यायाम करा.
  • पुरेशी झोप घ्या आणि स्वतःसाठी वेळ काढा.
  • गरज असल्यास काउन्सेलिंगचा सल्ला घ्या.

२. मद्यपान आणि धूम्रपान — लैंगिक शक्तीचे ‘सायलेंट किलर्स’

कधी कधी पार्टी, मित्रांची भेट किंवा ताण कमी करण्यासाठी लोक मद्यपान करतात. पण नियमित किंवा जास्त प्रमाणात घेतलेले मद्य हे लैंगिक आरोग्याला मोठा धोका ठरू शकते.

• कसे परिणाम होतात?
  • अल्कोहोल तात्पुरता लैंगिक उत्तेजना कमी करतो आणि लिंगाकडे जाणाऱ्या रक्तप्रवाहात अडथळा आणतो.
  • जास्त प्रमाणात घेतल्यास टेस्टोस्टेरॉनचे प्रमाण घटते.
  • धूम्रपानामुळे रक्तवाहिन्या आकुंचन पावतात, ज्यामुळे लिंग उत्तेजित होणे कठीण होते.
• उपाय:
  • नियमित मद्यपान व धूम्रपान टाळा.
  • व्यसन सोडण्यासाठी डॉक्टरांचा किंवा डिटॉक्स सल्लागारांचा सल्ला घ्या.
  • फळं, भाज्या आणि प्रोटीनयुक्त आहार घ्या, ज्याने रक्तप्रवाह सुधारतो.

३. झोपेची कमतरता — शरीर थकले की मनही थकते

अनेकजण रात्री उशिरा काम करणे, फोन वापरणे किंवा स्ट्रिमिंगमुळे झोपेचा त्याग करतात. पण झोप हीच लैंगिक आरोग्याची पुनर्बांधणी करणारी प्रक्रिया आहे.

• कसे परिणाम होतात?
  • अपुरी झोप घेतल्यास टेस्टोस्टेरॉनची निर्मिती घटते.
  • शरीर थकलेले असल्याने लैंगिक इच्छा कमी होते.
  • झोपेच्या अभावामुळे मेंदू तणावग्रस्त राहतो आणि हार्मोनल संतुलन बिघडते.
• उपाय:
  • दररोज किमान ७-८ तास झोप आवश्यक आहे.
  • झोपेपूर्वी मोबाइल, टीव्ही आणि कॅफीन टाळा.
  • झोपेसाठी शांत आणि अंधुक वातावरण तयार करा.

४. मानसिक दबाव आणि नात्यातील तणाव

कधी कधी समस्या शरीरात नसते, तर मनात असते. नात्यातील वाद, अविश्वास, अपूर्णता किंवा स्वतःबद्दल असलेली असमाधानी भावना लैंगिक इच्छेवर परिणाम करू शकते.

• उपाय:
  • जोडीदाराशी खुल्या मनाने बोला.
  • एकत्र वेळ घालवा आणि भावनिक जवळीक वाढवा.
  • गरज असल्यास सेक्सोलॉजिस्ट किंवा सायकोथेरपिस्टचा सल्ला घ्या.

५. अयोग्य आहार आणि व्यायामाचा अभाव

तेलकट अन्न, फास्ट फूड आणि बसून राहण्याची सवय यामुळे रक्तप्रवाह कमी होतो, चरबी वाढते आणि लैंगिक शक्ती कमी होते.

• उपाय:
  • हिरव्या भाज्या, फळं, ड्रायफ्रूट्स आणि अंडी नियमित आहारात घ्या.
  • आठवड्यात किमान चार दिवस व्यायाम करा.
  • वजन नियंत्रणात ठेवा आणि दररोज थोडं चालणं किंवा योगाभ्यास करा.

डॉक्टरांचा सल्ला

लैंगिक समस्या लाजेचा विषय नाही. जर वारंवार लिंग शिथिल होणे, वेळेपूर्वी स्खलन किंवा इच्छेचा अभाव जाणवत असेल, तर त्वरित सेक्सोलॉजिस्ट किंवा युरोलॉजिस्टकडे जा.
तपासणी केल्यास योग्य कारण शोधून उपचार शक्य होतो.

पुरुषांचे लैंगिक आरोग्य हे केवळ शारीरिक शक्तीवर अवलंबून नसून मानसिक शांतता, योग्य सवयी आणि निरोगी जीवनशैलीवरही आधारित असते. तणाव कमी करा, झोप पूर्ण घ्या, व्यसनांपासून दूर राहा आणि शरीराची काळजी घ्या.
हे केवळ तुमचं लैंगिक आयुष्य सुधारेल असं नाही, तर संपूर्ण जीवनात ऊर्जा आणि आत्मविश्वास वाढवेल.