कर्ज स्वस्त होतील! तिसऱ्यांदा रेपो दर कमी होण्याची शक्यता; ईएमआय आणि व्याजदरांमध्ये दिलासा मिळण्याची अपेक्षा

भारतीय रिझर्व्ह बँक (आरबीआय) लवकरच पुन्हा एकदा सामान्य कर्जदारांसाठी दिलासादायक निर्णय घेऊ शकते. सलग तिसऱ्यांदा रेपो दरात कपात होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. किरकोळ महागाई तीन महिन्यांपासून सरासरी ४% च्या लक्ष्यापेक्षा खाली असल्याने आरबीआयकडून ०.२५% दर कपातीची अपेक्षा आहे. यामुळे गृहकर्ज, वाहनकर्ज आणि वैयक्तिक कर्जाच्या हप्त्यांमध्ये दिलासा मिळू शकतो.

आरबीआय धोरण समितीची महत्त्वाची बैठक

भारतीय रिझर्व्ह बँकेची चलनविषयक धोरण समिती (एमपीसी) ४ जूनपासून पुढील द्वैमासिक धोरणासाठी बैठक घेणार असून, ६ जून रोजी अंतिम निर्णय जाहीर केला जाणार आहे. अर्थतज्ज्ञांच्या मते, वाढीचा गतीमान वेग कमी आणि महागाई नियंत्रित असल्यामुळे आरबीआयकडे दर कपात करण्यासाठी वाव उपलब्ध आहे.

गेल्या काही महिन्यांतील निर्णय

एप्रिलमध्ये आरबीआयने रेपो दर २५ बेसिस पॉइंट्सने (०.२५%) कपात करत ६% केला होता. त्यापूर्वी फेब्रुवारी महिन्यात देखील ०.२५% कपात झाली होती. अशा प्रकारे २०२५ मध्ये आतापर्यंत ०.५०% ची कपात झाली असून, आगामी निर्णयानंतर ती एकूण ०.७५% पर्यंत पोहोचू शकते.

महागाई आणि जीडीपी दोन्ही नियंत्रणात

अर्थव्यवस्थेच्या घडामोडी लक्षात घेता, सध्या भारताचा जीडीपी विकास दर आर्थिक वर्ष २०२५ मध्ये ६.५% इतका असल्याचे अंदाजित करण्यात आले आहे. याउलट, मार्च तिमाहीत जीडीपी वाढ ७.४% इतकी झाली होती, जी अपेक्षेपेक्षा चांगली होती. दरम्यान, किरकोळ महागाई आरबीआयच्या ४% लक्ष्याच्या आसपास राहिल्यामुळे चलनविषयक धोरण आणखी सुलभ होण्याची शक्यता आहे.

तज्ज्ञांचे मत काय म्हणते?

ए. प्रसन्ना (ICICI सिक्युरिटीज): “जानेवारी ते मार्च तिमाहीतील मजबूत जीडीपी वाढ हा दर कपातीसाठी योग्य आधार ठरतो. आरबीआयने आधीच आर्थिक तरलता वाढवली आहे, त्यामुळे अजून थोडी सवलत मिळण्याची शक्यता आहे.”

अदिती नायर (मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ, ICRA): “महागाई ४% च्या खाली राहण्याचा अंदाज असल्यामुळे एमपीसीकडून दर कपात सुरू राहू शकते. जूनमध्ये ०.२५% ची कपात होण्याची शक्यता आहे.”

आरबीआयची भूमिका बदलली

एप्रिलमध्ये आरबीआयच्या एमपीसीने ‘तटस्थ’ भूमिका सोडून ‘उदारमतवादी’ धोरण स्वीकारले होते. त्यामुळे पुढील काळात आणखी दर कपातीची अपेक्षा बाजारात निर्माण झाली आहे.

सामान्यांसाठी काय बदल?

गृहकर्ज, वैयक्तिक कर्जाच्या हप्त्यांमध्ये घट

नवीन कर्ज घेणाऱ्यांना अधिक चांगले दर

उद्योग व स्टार्टअपसाठी आर्थिक सुलभता

येत्या काही दिवसांत आरबीआयकडून पुन्हा एकदा रेपो दरात कपात होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे बँकांकडून मिळणाऱ्या कर्जाचे दर आणखी स्वस्त होतील आणि सामान्य कर्जदारांना मोठा दिलासा मिळेल. ६ जूनला आरबीआयचा अंतिम निर्णय स्पष्ट होईल, तोपर्यंत बाजार आणि ग्राहक दोघांचेही लक्ष या महत्त्वाच्या बैठकीकडे लागले आहे.