मनुष्याचे शरीर नश्वर आहे आणि आत्मा अमर आहे असे पुराणात सांगितले आहे. पृथ्वीवर जो जन्म घेतो, त्याचा मृत्यूही निश्चित असतो. हिंदू धर्मात, मृत्यूनंतर व्यक्तीचे 16 वे संस्कार केले जातात, ज्याला अंतिम संस्कार म्हणतात. हिंदू धर्मात या क्रियेखाली व्यक्तीचे शरीर जाळले जाते, परंतु मृत व्यक्तीचा आत्मा जातो कुठे हा प्रश्न आहे. गरुड पुराणानुसार, मृत्यूनंतर व्यक्तीचा आत्मा त्याच्या अंतिम प्रवासाला निघतो, ज्यामध्ये त्याला अनेक टप्पे पार करावे लागतात. आज आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत की मृत्यूनंतर आत्मा कुठे जातो आणि त्याचा पुनर्जन्म होतो की नाही.
गरुड पुराणानुसार, मृत्यूनंतर आत्म्याला लांबचा प्रवास करावा लागतो. मृत्यूनंतर, आत्म्याला यमलोकात नेले जाते, जिथे त्याला मृत्यूचे देवता यमराजसमोर हजर व्हावे लागते. या प्रवासात आत्म्याला सुमारे 86 हजार योजनांचे अंतर पार करावे लागते, असे सांगितले जाते.
जो मनुष्य आपल्या जीवनात धार्मिक कार्य करतो आणि कोणत्याही जीवाला किंवा प्राण्याला मानसिक किंवा शारीरिक त्रास देत नाही, तो यमलोकात सहज पोहोचतो. याउलट जे लोक आपल्या जीवनात इतर लोकांचे नुकसान करतात, यमदूत त्यांचा अनेक प्रकारे छळ करून त्यांना घेऊन जातात.
पिंड दानाचे महत्त्व
पंडित इंद्रमणी घनश्याल यांच्या मते, पिंडदान हे मृत व्यक्तीच्या नातेवाईकांकडून केले जाते, त्यातील अर्धा भाग मृत व्यक्तीच्या आत्म्याला जातो. जर तो आत्मा दुष्ट स्वभावाचा असेल तर यमदूत आत्म्याला देह देत नाहीत, त्यामुळे आत्म्याला उपाशीपोटी प्रवास करावा लागतो, तर सत्कर्म केल्यास आत्म्याला देहाचा लाभ होतो आणि तोंडही लागत नाही. प्रवासात कोणतीही अडचण आली..
कर्मानुसार पुनर्जन्म
गरुड पुराणानुसार, मनुष्याचे कर्म त्याचा पुनर्जन्म ठरवतात. मनुष्याने आपल्या जीवनात सत्कर्म केले तर तो संसाराच्या बंधनातून मुक्त होऊन मोक्ष प्राप्त करतो. दुसरीकडे, जो व्यक्ती आपल्या आयुष्यात फक्त पाप करतो, त्याच्या आत्म्याला नरकात पाठवले जाते.
माणसाच्या कर्मानुसार त्या आत्म्याला यातना होतात. नरकात यातना भोगल्यानंतर आत्म्याला पुनर्जन्म मिळतो. पौराणिक शास्त्रानुसार, मृत्यूनंतर तिसऱ्या दिवसापासून 40 दिवसांत पुनर्जन्म होतो.