
पिंपल्स आणि हस्तमैथुन यांच्यातील संबंधाबद्दल समाजात अनेक गैरसमज आणि अफवा आजही मोठ्या प्रमाणावर प्रचलित आहेत. विशेषतः तरुण मुला-मुलींमध्ये हा समज जास्त आढळतो की, हस्तमैथुन केल्यामुळे पिंपल्स येतात. पण यामागे खरे वैज्ञानिक सत्य काय आहे आणि या अफवा का पसरल्या, हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.
पिंपल्स आले म्हणजे हस्तमैथुन केलं? सत्य आणि अफवा यातील फरक
हा एक जुना आणि बिनबुडाचा समज आहे की हस्तमैथुन केल्यामुळे पिंपल्स येतात. अनेक लोकांना वाटते की जास्त हस्तमैथुन केल्याने शरीरातील हार्मोनल संतुलन बिघडते किंवा ‘विषारी’ घटक शरीरात साचतात, ज्यामुळे पिंपल्स येतात. पण, हे पूर्णपणे चुकीचे आहे आणि वैज्ञानिकदृष्ट्या सिद्ध झालेले नाही.
अफवा काय सांगते?
- हस्तमैथुन केल्याने शरीरातील ‘गरम’ रक्त बाहेर पडते किंवा रक्ताचे ‘दूषितीकरण’ होते.
- जास्त हस्तमैथुन केल्याने शरीरात टेस्टोस्टेरॉनचे प्रमाण वाढते, ज्यामुळे पिंपल्स येतात.
- वीर्य हे शरीरासाठी महत्त्वाचे असते आणि ते बाहेर टाकल्याने शरीरावर नकारात्मक परिणाम होतात, ज्यामुळे त्वचेच्या समस्या निर्माण होतात.
वैज्ञानिक सत्य काय आहे?
त्वचेवर पिंपल्स येण्याची अनेक कारणे आहेत, पण हस्तमैथुन हे त्यापैकी एक नाही. पिंपल्स येण्यामागे खालील प्रमुख कारणे आहेत:
१. हार्मोन्स (Hormones):
- सत्य: पिंपल्स येण्याचे सर्वात महत्त्वाचे कारण म्हणजे हार्मोन्स, विशेषतः अँड्रोजेन हार्मोन्स (Androgen Hormones). पौगंडावस्थेत (puberty) शरीरात अँड्रोजेन हार्मोन्सचे प्रमाण वाढते. हे हार्मोन्स त्वचेखालील तेल ग्रंथींना (sebaceous glands) जास्त सीबम (sebum – त्वचेतील नैसर्गिक तेल) तयार करण्यासाठी उत्तेजित करतात.
- संबंध: जास्त सीबममुळे त्वचेची छिद्रे (pores) बंद होतात आणि त्यात बॅक्टेरिया वाढतात, ज्यामुळे पिंपल्स येतात. हस्तमैथुनाचा या हार्मोनल बदलांवर कोणताही थेट परिणाम होत नाही.
२. अनुवांशिकता (Genetics):
- सत्य: तुमच्या पालकांना किंवा कुटुंबातील इतर सदस्यांना पिंपल्सची समस्या असेल, तर तुम्हालाही पिंपल्स येण्याची शक्यता जास्त असते. पिंपल्स येण्याची प्रवृत्ती काही प्रमाणात आनुवंशिक असते.
३. बॅक्टेरिया (Bacteria) आणि सूज (Inflammation):
- सत्य: त्वचेवरील P. acnes (Propionibacterium acnes) नावाचे बॅक्टेरिया सीबम आणि मृत त्वचेच्या पेशींमध्ये वाढतात, ज्यामुळे सूज येते आणि पिंपल्स तयार होतात.
४. आहार (Diet):
- सत्य: काही अभ्यासानुसार, उच्च ग्लायसेमिक इंडेक्स असलेले पदार्थ (उदा. साखर, पांढरा ब्रेड) आणि दुग्धजन्य पदार्थ काही लोकांमध्ये पिंपल्स वाढवू शकतात. तथापि, यावर अजूनही संशोधन सुरू आहे आणि हा घटक प्रत्येक व्यक्तीवर सारखाच परिणाम करत नाही.
५. तणाव (Stress):
- सत्य: तणावामुळे शरीरात हार्मोन्सचे असंतुलन होऊ शकते, ज्यामुळे पिंपल्स वाढू शकतात. तणाव थेट पिंपल्सला कारणीभूत नसला तरी, तो पिंपल्सची स्थिती बिघडवू शकतो.
६. औषधे (Medications):
- सत्य: काही औषधे, जसे की कॉर्टिकोस्टेरॉइड्स (corticosteroids), लिथियम (lithium) किंवा काही अँटी-डिप्रेशन औषधे, पिंपल्सला प्रोत्साहन देऊ शकतात.
७. त्वचेची काळजी (Skincare):
- सत्य: त्वचेची योग्य काळजी न घेणे, मेकअप न काढता झोपणे, किंवा खूप कठोर रासायनिक उत्पादनांचा वापर करणे यामुळे पिंपल्स येऊ शकतात.
हस्तमैथुनाचे खरे परिणाम (आणि गैर-परिणाम):
- हस्तमैथुन हा एक नैसर्गिक आणि निरोगी लैंगिक क्रिया आहे.
- यामुळे लैंगिक तणाव कमी होतो आणि मूड सुधारतो.
- यातून एंडोर्फिन हार्मोन बाहेर पडतात, जे शरीराला आराम देतात आणि झोप सुधारतात.
- हस्तमैथुनाचा पिंपल्स येण्यावर कोणताही सकारात्मक किंवा नकारात्मक परिणाम होत नाही.
पिंपल्स येणे आणि हस्तमैथुन करणे यांचा कोणताही वैज्ञानिक संबंध नाही. पिंपल्स हे प्रामुख्याने हार्मोनल बदल, अनुवांशिकता, बॅक्टेरिया आणि इतर जीवनशैलीशी संबंधित घटकांमुळे येतात. त्यामुळे, हस्तमैथुन केल्यामुळे पिंपल्स येतात, हा एक पूर्णपणे गैरसमज आहे.
तुमच्या किंवा इतरांच्या मनात हस्तमैथुनाबद्दल असे गैरसमज असतील, तर त्यांना योग्य माहिती देऊन ते दूर करणे महत्त्वाचे आहे. लैंगिक शिक्षणाचा अभाव हे अशा अफवा पसरण्याचे मुख्य कारण आहे.