स्त्रियांच्या शरीररचनेबाबत समाजात अनेक समज-गैरसमज आहेत. त्यापैकी एक म्हणजे – “संभोग केल्याने स्तन मोठे होतात.” या विधानावर अनेक जण विश्वास ठेवतात, विशेषतः तरुण पिढीमध्ये. मात्र, या दाव्यामागे खरोखर कोणतंही वैज्ञानिक आधार आहे का? या लेखात आपण याच बाबतीत वैद्यकीय दृष्टिकोनातून सखोल विश्लेषण पाहणार आहोत.
संभोग आणि स्तनाचा आकार: नेमकं काय घडतं शरीरात?
संभोगाच्या वेळी स्त्रीच्या शरीरात अनेक हार्मोनल बदल घडतात. त्यामध्ये प्रामुख्याने ऑक्सिटॉसिन, डोपामिन, आणि इस्ट्रोजेन या हार्मोन्सची पातळी वाढते. या हार्मोन्समुळे स्त्रीला मानसिक आणि शारीरिक समाधान मिळते.
परंतु, हे हार्मोन्स किंवा संभोगक्रिया ही स्तनाच्या कायमस्वरूपी वाढीला जबाबदार नसतात. संभोगावेळी स्तनांमध्ये तात्पुरती रक्तप्रवाहाची वाढ होते आणि स्तन किंचित फुगलेले वाटू शकतात. मात्र, ही अवस्था काही तासात निघून जाते.
स्तनाचा आकार वाढण्याची मुख्य कारणं कोणती?
1. जनुकांचा प्रभाव (Genetics): स्तनाचा आकार मुख्यतः वंशपरंपरागत ठरतो.
2. हार्मोनल बदल: मासिक पाळी, गर्भधारणा, स्तनपान, किंवा रजोनिवृत्तीच्या काळात हार्मोनल बदलांमुळे स्तनाचा आकार बदलू शकतो.
3. वाढलेले वजन: शरीरातील चरबीचा भाग स्तनांमध्ये साठल्यास ते मोठे होऊ शकतात.
4. औषधे: काही विशिष्ट हार्मोनल औषधांमुळे स्तन वाढू शकतात.
5. व्यायाम: छातीच्या स्नायूंवर लक्ष केंद्रित केलेला व्यायाम स्तनाला उंचावलेले व उठावदार बनवू शकतो, परंतु हा मूळ आकार बदलत नाही.
तज्ज्ञ काय म्हणतात?
डॉ. स्मिता कुलकर्णी, स्त्रीरोगतज्ज्ञ:
“संभोग ही स्त्रीच्या मानसिक आणि भावनिक आरोग्यासाठी फायदेशीर असू शकते. मात्र, त्याचा स्तनाच्या आकारावर कोणताही दीर्घकालीन परिणाम होत नाही. स्तनाचा आकार बदलण्यासाठी इतर वैद्यकीय किंवा शारीरिक घटक जबाबदार असतात.
सामान्य गैरसमज
1. संभोग केल्याने स्तन मोठे होतात
2. स्तन मोठे असले की स्त्री अधिक कामुक असते
3. स्तनाचा आकार बदलला की प्रेग्नंट आहे का? – गैरसमज
खरं काय आहे?
संभोगावेळी स्तनात रक्तसंचार वाढल्याने काही वेळासाठी ते फुगल्यासारखे वाटू शकतात, पण हा बदल तात्पुरता असतो.
कायमस्वरूपी आकारात वाढ होत नाही.
स्तनांच्या आकारामध्ये बदल जाणवत असेल, तर गर्भधारणा, हार्मोनल असंतुलन, किंवा वजन वाढ यासारख्या इतर कारणांची चिकित्सा करणे गरजेचे आहे.
महत्त्वाचं काय लक्षात ठेवा?
शरीराच्या नैसर्गिक बदलांकडे फक्त संभोगाशी जोडून न पहाता, वैद्यकीय दृष्टिकोनातून अभ्यास करायला हवा.
शारीरिक बदलांमागची खरी कारणं समजून घेणं, आपल्या आरोग्याच्या दृष्टीने आवश्यक आहे.
इंटरनेटवर वाऱ्यावर उडणाऱ्या अफवांवर विश्वास ठेवण्यापेक्षा तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे उत्तम.
“संभोग केल्याने स्तन मोठे होतात” हा केवळ एक गैरसमज आहे. स्तनाच्या आकारामध्ये कोणताही शाश्वत बदल होतो, असं वैद्यकीयदृष्ट्या सिद्ध झालेलं नाही. त्यामुळे शरीरातील प्रत्येक बदलाला संभोगाशी जोडणं चुकीचं आहे. आपलं शरीर, त्याचे बदल, आणि त्यामागची कारणं – हे सगळं जाणून घेण्यासाठी वैद्यकीयदृष्टिकोनातून विचार करणं गरजेचं आहे.