भारतीय समाजात लैंगिकतेबद्दल अनेक गैरसमज आणि अंधश्रद्धा रूढ आहेत. यापैकीच एक मोठा गैरसमज म्हणजे वीर्य (Semen) म्हणजे ‘शक्ती’ किंवा ‘ओज’ आणि ते वाया गेल्यास शारीरिक किंवा मानसिक दुर्बळता येते. यामुळे हस्तमैथुन (Masturbation) करण्याबद्दल मनात एक प्रकारची अपराधी भावना आणि भीती निर्माण होते. पण खरं सांगायचं तर, विज्ञानावर आधारित तथ्यं या मतांच्या अगदी विरुद्ध आहेत. चला तर, या गैरसमजांमागे दडलेले काही महत्त्वाचे वैज्ञानिक तथ्ये जाणून घेऊया, जे तुमचं मत नक्कीच बदलतील.
गैरसमज १: वीर्य म्हणजे ‘शक्ती’ आणि ते वाया गेल्यास दुर्बळता येते.
सत्य: वीर्य हे काही ‘शक्तीचे’ भंडार नाही जे संपले की शरीर दुर्बळ होते. पुरुषांच्या शरीरात वीर्य सतत तयार होत असते. लैंगिक उत्तेजनाच्या वेळी, टेस्टिकल्समध्ये (वृषण) तयार झालेले शुक्राणू (sperms) सेमिनल वेसिकल (seminal vesicles) आणि प्रोस्टेट ग्रंथींमधून (prostate gland) येणाऱ्या द्रवांसोबत मिसळून वीर्य तयार होते.
जर एखाद्या पुरुषाने हस्तमैथुन केले नाही किंवा लैंगिक संबंध ठेवले नाहीत, तर जुने शुक्राणू नैसर्गिकरित्या शरीरातून बाहेर पडतात (उदाहरणार्थ, रात्री झोपेत ‘स्वप्नदोष’ होणे) किंवा शरीर त्यांना शोषून घेते. म्हणजेच, वीर्य बाहेर पडणे ही एक नैसर्गिक शारीरिक प्रक्रिया आहे, ती ‘शक्तीचा’ अपव्यय नाही. वीर्यपात न झाल्यास शरीरात साठून राहिल्याने काहीतरी ‘वाईट’ होईल असे नाही, पण ते बाहेर पडणे हे एक सामान्य शारीरिक कार्य आहे.
गैरसमज २: हस्तमैथुन केल्याने शारीरिक आणि मानसिक दुर्बळता येते.
सत्य: या दाव्याला कोणताही वैज्ञानिक आधार नाही. हस्तमैथुन हे एक सामान्य आणि निरोगी लैंगिक कृत्य आहे, जे जगभरातील बहुसंख्य पुरुष आणि स्त्रिया करतात. यामुळे कोणतीही शारीरिक दुर्बळता येत नाही. उलट, योग्य पद्धतीने आणि मर्यादेत केल्यास त्याचे काही फायदे देखील आहेत:
ताण कमी होणे (Stress Relief): हस्तमैथुनामुळे शरीरात एंडोर्फिन (endorphins) नावाचे हार्मोन्स स्रवतात, ज्यामुळे ताण आणि चिंता कमी होते आणि मन शांत होते.
चांगल्या झोपेसाठी मदत (Better Sleep): लैंगिक समाधानानंतर शरीर अधिक शांत होते, ज्यामुळे चांगली झोप येण्यास मदत होते.
लैंगिक आरोग्य (Sexual Health): काही अभ्यासांनुसार, पुरुषांमध्ये नियमित वीर्यपात झाल्याने प्रोस्टेट कॅन्सरचा धोका कमी होऊ शकतो. तसेच, महिलांमध्ये योनीमार्गातील आरोग्य सुधारण्यास मदत होते.
स्वतःच्या शरीराची ओळख (Self-exploration): हस्तमैथुनामुळे व्यक्तीला आपल्या शरीराची आणि आपल्या लैंगिक आवडी-निवडींची अधिक चांगल्या प्रकारे ओळख होते, जे भविष्यातील लैंगिक संबंधांसाठी उपयुक्त ठरते.
लैंगिक ऊर्जा व्यवस्थापन (Sexual Energy Management): ज्या व्यक्तींना लैंगिक जोडीदार उपलब्ध नाहीत किंवा ज्यांना काही कारणास्तव लैंगिक संबंध ठेवता येत नाहीत, त्यांच्यासाठी हस्तमैथुन एक नैसर्गिक आणि सुरक्षित मार्ग आहे लैंगिक इच्छा पूर्ण करण्याचा.
गैरसमज ३: हस्तमैथुन केल्याने नपुंसकता येते किंवा लैंगिक शक्ती कमी होते.
सत्य: हे पूर्णपणे चुकीचे आहे. हस्तमैथुन आणि नपुंसकता (Erectile Dysfunction) किंवा लैंगिक शक्ती कमी होण्याचा कोणताही थेट संबंध नाही. उलट, काहीवेळा हस्तमैथुन लैंगिक कामगिरीबद्दलच्या चिंता कमी करण्यास मदत करू शकते, कारण यामुळे व्यक्तीला आपल्या शरीराबद्दल आणि उत्तेजनाबद्दल अधिक माहिती मिळते. अतिरेकी हस्तमैथुन (म्हणजे ज्यामुळे तुमच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम होतो) हे एखाद्या मानसिक समस्येचे लक्षण असू शकते, पण ते स्वतःच नपुंसकतेचे कारण नाही.
गैरसमज ४: धार्मिक किंवा नैतिकदृष्ट्या हस्तमैथुन ‘पाप’ आहे.
सत्य: लैंगिकतेबद्दलचे विचार धर्म आणि संस्कृतीनुसार बदलतात. काही धर्मांमध्ये हस्तमैथुनाला पाप मानले जाते, तर काहींमध्ये त्याला नैसर्गिक मानले जाते किंवा त्यावर कोणतेही कठोर नियम नाहीत. हा एक वैयक्तिक आणि धार्मिक विश्वासाचा भाग आहे. वैज्ञानिक आणि वैद्यकीय दृष्टिकोनातून, हस्तमैथुन हे एक नैसर्गिक शारीरिक कार्य आहे आणि ते नैतिक किंवा अनैतिक ठरवणे हे व्यक्तीच्या दृष्टिकोनावर अवलंबून आहे.
तर, कधी चिंता करावी?
जरी हस्तमैथुन नैसर्गिक आणि निरोगी असले, तरी काही परिस्थितींमध्ये काळजी घेणे आवश्यक आहे:
अतिरेक (Excessive Masturbation): जर हस्तमैथुन तुमच्या दैनंदिन जीवनात अडथळा आणत असेल, तुमच्या कामावर, अभ्यासावर किंवा सामाजिक जीवनावर परिणाम करत असेल, तर ते चिंतेचे कारण असू शकते.
अपराधी भावना (Guilt and Shame): जर तुम्हाला हस्तमैथुन केल्याबद्दल खूप जास्त अपराधी भावना, लाज वाटत असेल किंवा तुम्हाला त्याबद्दल खूप चिंता वाटत असेल, तर कदाचित तुम्हाला व्यावसायिक सल्लागाराची (Counsellor) गरज असू शकते.
इतर कामांवर परिणाम: जर हस्तमैथुनाच्या इच्छेमुळे तुम्ही इतर महत्त्वाच्या कामांकडे दुर्लक्ष करत असाल, तर हा एक संकेत असू शकतो की तुम्हाला मदतीची गरज आहे.
वीर्य वाया गेल्याने शक्ती जाते किंवा हस्तमैथुन केल्याने शरीर दुर्बळ होते, या दोन्ही गोष्टी केवळ गैरसमज आहेत. वैज्ञानिकदृष्ट्या, हस्तमैथुन हे एक सामान्य आणि अनेकदा फायदेशीर लैंगिक कृत्य आहे. लैंगिकतेबद्दलचे गैरसमज दूर करणे आणि त्याबद्दल वैज्ञानिक दृष्टीकोन बाळगणे हे निरोगी शारीरिक आणि मानसिक आयुष्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
जर तुम्हाला हस्तमैथुनाबद्दल किंवा तुमच्या लैंगिक आरोग्याबद्दल काही प्रश्न किंवा शंका असतील, तर डॉक्टर किंवा प्रशिक्षित लैंगिक आरोग्य सल्लागाराशी (Sexologist) बोलणे नेहमीच सर्वोत्तम असते. ते तुम्हाला योग्य आणि विश्वासार्ह माहिती देऊ शकतील.