भारतीय समाजात लैंगिक शिक्षणाचा अभाव आणि खुलेपणाचा अभाव यामुळे अनेक चुकीच्या समजुती पसरलेल्या आहेत. त्यापैकी एक म्हणजे – “संभोग केल्यास कॅन्सर होतो.” ही एक अंधश्रद्धा असून तिचा वैद्यकीय सत्याशी काहीही संबंध नाही. या लेखात आपण ही अंधश्रद्धा कशी उद्भवली, तिच्या मागे काय गैरसमज आहेत, आणि खरे वैज्ञानिक सत्य काय आहे, हे जाणून घेणार आहोत.
संभोगामुळे कॅन्सर होतो का?
थेट नाही.
-
सामान्य लैंगिक संबंधांमुळे कॅन्सर होत नाही.
-
मात्र, काही लैंगिक संक्रमण (STIs) जर untreated राहिले, तर त्याचे काही प्रकार काही कॅन्सरशी संबंधित असू शकतात. पण हे फारच विशिष्ट आणि टाळता येण्यासारखे असते.
या अंधश्रद्धेची कारणे
-
HPV विषाणू आणि गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग (Cervical Cancer):
-
HPV (Human Papillomavirus) हा एक लैंगिक मार्गाने पसरणारा विषाणू आहे.
-
काही प्रकारच्या HPV संसर्गामुळे दीर्घकाळात गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग होऊ शकतो.
-
हे खरं असलं, तरी सर्व संभोगाने HPV होतो आणि सर्व HPV ने कॅन्सर होतो, हे खोटं आहे.
-
-
लैंगिक शिक्षणाचा अभाव:
-
शाळा–कॉलेजांमध्ये लैंगिक शिक्षण दिलं जात नाही.
-
त्यामुळे कोणतीही गोष्ट भीतीच्या किंवा चुकीच्या समजुतीच्या आधारे समजली जाते.
-
-
संस्कृतीतून आलेली लैंगिक भीती:
-
“संभोग ही पाप आहे” असा समज काही भागांत अजूनही टिकून आहे.
-
त्यामुळे काही लोक सेक्सशी निगडित आजारांना ‘दंड’ मानतात.
-
वैज्ञानिक दृष्टिकोन
-
संभोग हा एक नैसर्गिक शारीरिक व्यवहार आहे.
-
तो योग्य सुरक्षिततेने केला, तर तो कुठल्याही प्रकारे आरोग्याला अपायकारक नसतो.
-
HPV पासून वाचण्यासाठी लसीकरण आणि सुरक्षित सेक्स (कंडोम वापरणे) उपयुक्त आहे.
-
वेळच्यावेळी वैद्यकीय तपासणी केली तर संभाव्य धोक्यांपासून वाचता येते.
HPV आणि कॅन्सर यांचे नाते स्पष्ट करूया
| HPV संसर्ग | सर्वसामान्य? | सर्व वेळ कॅन्सर करतो का? |
|---|---|---|
| हो | हो – बऱ्याच लोकांना आयुष्यात एकदा तरी होतो | नाही – बहुतेक वेळा शरीर आपोआप विषाणू दूर करते |
| कोणता HPV प्रकार धोकादायक? | टाइप 16 आणि 18 | लसीकरणामुळे टाळता येतो |
| उपाय | लस, नियमित तपासणी, सुरक्षित लैंगिक संबंध | हो |
अंधश्रद्धा कशी दूर करावी?
-
सत्य माहिती पसरवणे
-
विद्यार्थ्यांना योग्य लैंगिक शिक्षण देणे
-
महिलांसाठी HPV लसीकरण मोहीम राबवणे
-
आरोग्य तपासणीबाबत जागरूकता वाढवणे
-
फॅमिली डॉक्टर किंवा स्त्रीरोग तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे
संभोगामुळे थेट कॅन्सर होतो, ही एक पूर्णतः चुकीची आणि अंधश्रद्धेवर आधारित धारणा आहे. योग्य माहिती, सुरक्षित पद्धती, आणि नियमित तपासणी यामुळे कोणत्याही संभाव्य धोका टाळता येतो. लैंगिक संबंध ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे, ती “पाप”, “आजार”, किंवा “शाप” समजणे ही समाजातील चुकीची विचारसरणी आहे, आणि त्याला बदलणे अत्यावश्यक आहे.