भारतीय समाजात लैंगिक गरजांबाबत अनेक गैरसमज आहेत, विशेषतः महिलांबाबत. ४० वर्षांनंतर विवाहित महिलांची लैंगिक इच्छा नाहीशी होते, असा समाजात एक अघोषित समज आहे. पण वैद्यकीय आणि मानसशास्त्रीय अभ्यास काय सांगतो?
अभ्यास काय सांगतात?
1. Harvard Medical School चा अहवाल (2021):
या अभ्यासात स्पष्ट झाले की, ४० ते ६५ वयोगटातील अनेक महिलांना लैंगिक संबंधांची गरज असते आणि त्या संबंधांमध्ये समाधान मिळवतात. काही स्त्रिया तर म्हणतात की “शारीरिक बदलांनंतर लैंगिक आयुष्य अधिक सुखद वाटते”.
2. The Study of Women’s Health Across the Nation (SWAN):
या अमेरिकन दीर्घकालीन अभ्यासात असे आढळून आले की वयाच्या ४० नंतरही ७०% स्त्रिया लैंगिक इच्छा अनुभवतात. केवळ हार्मोन्स नाही, तर भावनिक जवळीक, संबंधातील समजूत आणि आत्मविश्वासही लैंगिक इच्छेवर परिणाम करतात.
वय वाढल्यावर काय बदलते?
-
हार्मोनल बदल:
४० नंतर पेरिमेनोपॉज आणि नंतर मेनोपॉजमुळे इस्ट्रोजेनचे प्रमाण कमी होते, ज्याचा परिणाम योनीच्या कोरडेपणावर होतो. यामुळे काही स्त्रियांना लैंगिक कृतीत असुविधा वाटू शकते, परंतु औषधोपचार आणि लुब्रिकंट्सद्वारे यावर उपाय शक्य आहे. -
आत्मविश्वास वाढतो:
अनेक स्त्रिया ४० च्या पुढे शरीराशी अधिक सुसंगत असतात. त्यांना स्वतःचे काय हवे आहे हे ठाऊक असते, ज्यामुळे त्या लैंगिक नात्यांत अधिक खुले आणि समाधानी असतात. -
संबंधातील स्थिरता:
विवाहात दीर्घकाळ नातं टिकले असल्यास जोडीदारांमध्ये चांगला संवाद आणि समज असते. त्यामुळे लैंगिक आयुष्य अधिक समृद्ध होते.
समाजातील गैरसमज
-
“स्त्रीची लैंगिक इच्छा फक्त तरुण वयात असते”:
हा गैरसमज पितृसत्ताक विचारसरणीमुळे रुजलेला आहे. सत्य हे आहे की स्त्रियांमध्ये लैंगिक गरज जन्मभर असते – ती केवळ परिस्थितीनुसार रूप बदलते. -
“मेनोपॉज म्हणजे शेवट”:
मेनोपॉज म्हणजे मासिक पाळी थांबणे — लैंगिक इच्छा थांबणे नव्हे. योग्य काळजी घेतल्यास स्त्रिया या टप्प्यानंतरही लैंगिक जीवनात सक्रिय राहू शकतात.
स्त्रियांनी काय लक्षात घ्यावं?
-
तुमचं शरीर तुमचं आहे — तुमच्या गरजांबद्दल स्वतःला दोष देऊ नका.
-
जोडीदाराशी स्पष्ट संवाद ठेवा.
-
गरज भासल्यास सेक्सोलॉजिस्ट किंवा स्त्रीरोगतज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.
-
स्वतःच्या सुखाला महत्त्व द्या; वय हा अडथळा नाही.
विवाहित महिलांच्या लैंगिक गरजा ४० नंतरही कायम राहतात — त्या जास्त प्रगल्भ, भावनिकदृष्ट्या सखोल आणि आत्मसन्मानपूर्वक असू शकतात. समाजाने या गरजांकडे “लाजेचा विषय” म्हणून न पाहता, एक नैसर्गिक मानवी भावना म्हणून स्वीकार करायला हवे.