आज आपण दसरा या सणाबद्दल माहिती पाहणार आहोत, कारण दसरा हा हिंदूंचा प्रमुख सण आहे. अश्विन महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या दहाव्या दिवशी आयोजित केला जातो. भगवान रामाने त्याच दिवशी रावणाचा वध केला होता आणि देवी दुर्गा यांनी नऊ रात्री दहा दिवसांच्या लढाईनंतर महिषासुरावर विजय मिळवला होता.असत्यावर सत्याचा विजय म्हणून हा सण साजरा केला जातो. म्हणूनच ही दशमी ‘विजयादशमी’ म्हणून ओळखली जाते. दसरा हा वर्षातील तीन सर्वात शुभ तारखांपैकी एक आहे, इतर दोन चैत्र शुक्ल आणि कार्तिक शुक्ल च्या प्रतिपदा आहेत. या दिवशी लोक शस्त्रांची पूजा करत असतात आणि नवीन कार्याची सुरुवात करतात. असे मानले जाते की या दिवशी सुरू केलेल्या कामात विजय प्राप्त नक्की होते.
प्राचीन काळी राजे विजयासाठी प्रार्थना करत या दिवशी लढाईसाठी निघत असे. या दिवशी काही ठिकाणी जत्रा भरते. रामलीला आयोजित केली गेलेली असते. रावणाचा प्रचंड पुतळा बनवला जातो आणि जाळला जातो. दसरा किंवा विजयादशमी हा भगवान रामाचा विजय म्हणून किंवा दुर्गा पूजा म्हणून साजरा केला जातो, दोन्ही स्वरूपात तो शक्तीपूजेचा सण आहे, शास्त्र-पूजनाची तारीख आहे.
हा आनंद आणि उत्साह आणि विजयाचा सण म्हणून ओळखला जातो. भारतीय संस्कृती वीरतेची उपासक, शौर्याची उपासक आहे. दसऱ्याचा उत्सव ठेवण्यात आला आहे जेणेकरून व्यक्ती आणि समाजाच्या रक्तात शौर्य प्रकट होईल. दसऱ्याचा सण काम, क्रोध, लोभ, वासना, मत्सर, अहंकार, आळस, हिंसा आणि चोरी या दहा प्रकारच्या पापांचा त्याग करण्याची प्रेरणा देतो.
दसऱ्याचा इतिहास
गोस्वामी तुलसीदास यांनी रचलेल्या राम चरित मानसानुसार, भगवान रामाची प्रौढ स्त्री सीता हिला वनवासात असताना लंकापती राक्षस रावणाने अपहरण केले होते. त्यानंतर त्याने माता सीतेला त्याच्या राज्य लंकेत नेले आणि तिला बंदिवान करण्याचा आदेश दिला. लक्ष्मणजींच्या संयोगाने भगवान राम सीताजीचा शोध घेऊ लागले. वाटेत जटायू त्याला सांगतो की रावणाने सीतेचे अपहरण केले आहे आणि तिला लंकेत आणले आहे.
यानंतर श्री रामाला बजरंगबली हनुमान, जामवंत, सुग्रीव आणि प्रत्येकाला वानर मिळाले. त्यांनी सैन्य बनवले. ज्यांच्याशी त्याने रावणाशी लढा दिला. दहा डोके असलेला रावण, ज्याला दशानन म्हणून ओळखले जाते, युद्धाच्या दहाव्या स्वामी श्री रामाद्वारे मारले गेले. तेव्हापासून दशमी विजयादशमी म्हणून साजरा केला जातो. रावणाचे दहा डोके असलेले पुतळे देशभरात सर्वत्र जाळले जातात.