Masturbation And Hair Fall Myth: ‘हस्तमैथुन’ आणि ‘हेअर फॉल’ आहे का खरंच काही संबंध? जाणून घ्या तज्ज्ञांचं मत

हस्तमैथुन किंवा सेल्फ स्टिम्युलेशन हा एक नैसर्गिक आणि सामान्य मानवी व्यवहार आहे. लैंगिक गरजांचा हा सुरक्षित मार्ग असून, वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून पाहिल्यास हस्तमैथुनामुळे कोणताही मोठा शारीरिक धोका नसतो. पण समाजात हस्तमैथुनाबाबत अनेक गैरसमज आणि भ्रामक कल्पना पसरलेल्या आहेत. त्यातीलच एक म्हणजे — हस्तमैथुन केल्याने केस गळतात. या विषयावर अनेकांना शंका आणि भीती वाटते. पण तज्ज्ञ डॉक्टरांच्या मते, या दोघांमध्ये थेट कोणताही वैद्यकीय संबंध नाही.

१) केस गळतीची खरी कारणं काय?

केस गळती होण्यामागे मुख्यतः वंशपरंपरा (genetics), हार्मोनल बदल, मानसिक तणाव, पोषणाची कमतरता, थायरॉईड विकार, त्वचेचे आजार किंवा विशिष्ट औषधांचे दुष्परिणाम असतात. आनुवंशिकतेचा केस गळतीत सर्वात मोठा वाटा आहे. विशेषतः पुरुषांमध्ये androgenetic alopecia मुळे केस गळतात. हस्तमैथुन यामागे कोणतंही कारण ठरत नाही, हे वैद्यकीयदृष्ट्या स्पष्ट आहे.

२) टेस्टोस्टेरोन, DHT आणि हस्तमैथुनाचा गैरसमज

पुरुषांमध्ये टेस्टोस्टेरोन हे मुख्य लैंगिक हार्मोन आहे. यापासून तयार होणाऱ्या DHT (Dihydrotestosterone) नावाच्या घटकामुळे केस गळतात, हे वैज्ञानिकदृष्ट्या सिद्ध आहे. पण हस्तमैथुन करताना टेस्टोस्टेरोनची थोडी वाढ होत असली, तरी ती इतकी अल्पकालीन असते की त्याचा शरीरावर किंवा केसांवर काही परिणाम होत नाही. त्यामुळे हस्तमैथुनामुळे DHT वाढून केस गळतात, हा एक फक्त मिथक आहे.

३) मानसिक तणाव आणि गैरसमजांचा दुष्परिणाम

हस्तमैथुनाबद्दल चुकीच्या समजुतीमुळे अनेक युवक मानसिक तणावात जातात. यामुळे आत्मविश्वास कमी होतो, अपराधीपणाची भावना वाढते आणि त्याचा शरीरावर परिणाम होतो. मानसिक तणाव हे केस गळतीचं एक महत्त्वाचं कारण आहे. म्हणून हस्तमैथुनामुळे नव्हे, तर या विषयावरील ताणामुळे केस गळण्याची शक्यता असते.

४) हस्तमैथुन आणि पोषण याचा काही संबंध आहे का?

काही लोक असा गैरसमज पसरवतात की हस्तमैथुन केल्याने शरीरातील प्रोटीन, झिंक किंवा जीवनसत्वं कमी होतात आणि त्यामुळे केस गळतात. पण वैद्यकीय संशोधनानुसार, सामान्य प्रमाणात हस्तमैथुन केल्याने शरीरात अशा प्रकारच्या पोषक घटकांची कमतरता होत नाही. यामुळे शरीरावर किंवा केसांवर कोणताही प्रतिकूल परिणाम होत नाही.

५) अतिरेक कोणत्याही गोष्टीचा त्रासदायक असतो

हस्तमैथुन जास्त प्रमाणात केल्यास मानसिक आरोग्यावर आणि जीवनशैलीवर परिणाम होऊ शकतो, हे खरे आहे. परंतु हे परिणाम देखील अप्रत्यक्ष असतात. जर एखादी व्यक्ती सतत हस्तमैथुन करत असेल, तर ती थकवा, झोपेच्या समस्या किंवा तणावाचा सामना करू शकते. हे सर्व घटक केस गळतीला कारणीभूत ठरू शकतात. म्हणजेच, हस्तमैथुनाचा थेट नाही, पण जीवनशैलीतील बदलांमुळे अप्रत्यक्ष परिणाम होऊ शकतो.

६) तज्ज्ञांचं मत — हस्तमैथुन आणि केस गळती याचा थेट संबंध नाही

त्वचारोग तज्ज्ञ व सेक्स तज्ज्ञ सांगतात की, “हस्तमैथुन आणि केस गळती यामध्ये थेट काहीही संबंध नाही. हे दोन्ही वेगळ्या शारीरिक प्रक्रियांशी निगडीत आहेत. जर केस गळतीचा त्रास होत असेल, तर त्वचारोग तज्ज्ञांचा सल्ला घेणं महत्त्वाचं आहे. हस्तमैथुनासाठी अपराधीपणाची भावना बाळगणं आरोग्यासाठी हानिकारक आहे.”

७) योग्य माहिती आणि मानसिक आरोग्याचा विचार करा

युवकांनी हस्तमैथुनासोबत जोडलेल्या गैरसमजांपासून स्वतःला दूर ठेवायला हवं. हा नैसर्गिक व्यवहार आहे, आणि यामुळे कोणताही आरोग्यदोष होत नाही. चांगली जीवनशैली, संतुलित आहार, पुरेशी झोप आणि तणावमुक्त राहणं हेच केसांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक आहे. मानसिक आरोग्य आणि आत्मविश्वास यावर लक्ष केंद्रित करणं महत्त्वाचं आहे.

८) गैरसमज टाळा आणि योग्य सल्ला घ्या

हस्तमैथुन आणि केस गळती याचा कोणताही वैज्ञानिक पुरावा नाही. त्यामुळे या बाबतीत कोणताही तणाव किंवा भीती बाळगू नका. केस गळतीच्या कारणांची शास्त्रीय चिकित्सा करूनच उपाययोजना करावी. डॉक्टरांचा सल्ला घेणं, योग्य जीवनशैली पाळणं आणि आत्मविश्वास टिकवणं. हेच आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. गैरसमजांवर विश्वास ठेवू नका, योग्य माहिती मिळवा आणि तणावमुक्त राहा.