अहमदाबाद : 2008 च्या अहमदाबाद साखळी बॉम्बस्फोट प्रकरणात Ahmedabad serial blast case तब्बल 13 वर्षांनंतर शिक्षा जाहीर करण्यात आली आहे. न्यायालयाने 38 आरोपींना IPC 302 आणि UAPA अंतर्गत फाशीची शिक्षा सुनावली आहे, तर 11 आरोपींना जन्मठेपेची शिक्षा सुनावली आहे. एकूण 7015 पानांचा निकाल आहे. यापूर्वी ८ फेब्रुवारी रोजी सत्र न्यायालयाचे न्यायाधीश ए.आर.पटेल यांनी निकाल देताना ४९ आरोपींना दोषी ठरवले होते. न्यायालयाने 77 पैकी 28 आरोपींची निर्दोष मुक्तता केली होती. आता बॉम्बस्फोट प्रकरणातील 49 दोषींच्या शिक्षेची चर्चा संपली आहे. 13 वर्षांपूर्वी झालेल्या या स्फोटाने संपूर्ण भारत हादरला होता.
२६ जुलै २००८ चा तो काळा दिवस. सायंकाळी बाजारपेठा गजबजून गेल्या होत्या आणि लोक त्यांच्या दैनंदिन जीवनात व्यस्त होते. पुढच्याच क्षणी येणार्‍या धोक्यापासून सगळेच अनभिज्ञ होते. सायंकाळचे साडेसहा वाजले असतील जेव्हा बाजारात अचानक मोठा स्फोट झाला, तोपर्यंत एकापाठोपाठ एक असे 21 स्फोट झाल्याचे लोकांना समजले. 45 मिनिटांत सर्व काही नष्ट झाले, 56 लोक मारले गेले, 260 लोक जीवन आणि मृत्यूमध्ये झुंज देत होते.
गर्दीच्या ठिकाणी दहशत पसरवण्याच्या उद्देशाने हे स्फोट करण्यात आले. स्फोटाच्या काही मिनिटांपूर्वी दूरचित्रवाणी वाहिन्या आणि प्रसारमाध्यमांना ‘इंडियन मुजाहिदीन’चा बॉम्बस्फोटाचा इशारा देणारा ई-मेल प्राप्त झाला होता. स्फोटानंतर, गुजरातच्या सुरत पोलिसांनी 28 जुलै ते 31 जुलै 2008 दरम्यान शहरातील विविध भागातून 29 बॉम्ब जप्त केले. चुकीच्या सर्किट आणि डिटोनेटरमुळे हे बॉम्ब फुटले नसल्याचे तपासात समोर आले आहे. गुजरातमधील या बॉम्बस्फोटांच्या प्रकरणांचा तपास गुन्हे शाखेचे पोलीस आयुक्त आशिष भाटिया यांच्या अध्यक्षतेखाली गुन्हे शाखेच्या अहमदाबाद शहराच्या विशेष पथकांकडे सोपवण्यात आला होता.
याप्रकरणी एकूण 82 आरोपींना अटक करण्यात आली होती. खटल्याच्या सुनावणीदरम्यान दोघांचा मृत्यू झाला होता. चौघांवर गुन्हा दाखल व्हायचा आहे. एकूण 76 आरोपींची सुनावणी झाली. सुरतमध्ये बॉम्ब जप्तीप्रकरणी एकूण 71 आरोपींना अटक करण्यात आली आहे. खटल्याच्या सुनावणीदरम्यान दोघांचा मृत्यू झाला. 66 जणांवर सुनावणी झाली असताना तिघांवर अद्याप आरोप दाखल व्हायचे आहेत. या प्रकरणांमध्ये अटक करण्यात आलेल्या एकूण आरोपींपैकी नावेद नईमुद्दीन कादरी हा मानसिक आजाराच्या कारणावरून जामिनावर सुटला असून सय्यद प्रकरणात अयाज रझाकमिया हा सार्वजनिक साक्षीदार बनला आहे, त्याला गुजरात उच्च न्यायालयाने जामीन मंजूर केला आहे.
डिसेंबर 2009 मध्ये सुरू झालेल्या या खटल्यात पुराव्याअभावी 28 जणांची निर्दोष मुक्तता करण्यात आली होती. या प्रकरणाचा तपास आणि खटला जवळपास 13 वर्षे चालला आहे. भारतात प्रथमच दहशतवादाच्या गुन्ह्यात एकत्रित 49 आरोपींना शिक्षा झाली आहे. या खटल्याच्या संपूर्ण सुनावणीत आतापर्यंत सात न्यायाधीश बदलले आहेत.